تحلیل تغییرات بارش در شرق و غرب تراست اصلی زاگرس

اثر ارتفاع بر افزایش بارش و اثر ناهمواری بر ایجاد بیابان ازجمله مسائلی است که ذهن محقق را درگیر کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت بارش در دامنه‏های غربی و شرقی تراست اصلی زاگرس است. برای دستیابی به این هدف، عملکرد و ارتباط عوامل ارتفاع و بارش به‌عنوان پارامترهای موثر در دامنه‏های مختلف زاگرس بررسی و نقشه‏های هم‏بارش و هم‏ارتفاع از محدودۀ مطالعه‌‌شده استخراج و تحلیل شده است. نتایج نشان داد که افزایش بارش در دامنه‏های روبه‏باد با افزایش ارتفاع هماهنگی مطلوبی دارد؛ ولی افزایش بارش تا تراست اصلی زاگرس تداوم ندارد. در غالب مناطق، فراوانی بارش قبل از بالاترین ارتفاع زاگرس (منطبق با تراست اصلی زاگرس) اتفاق افتاده است؛ به‌طوری که با عبور از تراست زاگرس (باوجود ارتفاع چشمگیر منطقه) مقدار بارش به‌طور محسوسی روند کاهشی دارد. در قسمت‏های شمالی زاگرس بیشترین تغییر بارش در قسمت بادپناه (در مجاورت بلندترین قله‌ها) اتفاق افتاده است. دامنه‌های شرق تراست اصلی زاگرس، هرچند به‌دلیل موقعیت بادپناهی، بارش کمتری را دریافت می‌کنند، به‌علت شیب سطح‌های ارضی کمتر (نسبت به دامنه‌های غرب تراست اصلی زاگرس)، سطح دریافت‌کنندۀ بیشتری دارند. همچنین، به‌دلیل مرتفع‌بودن، مقدار زیادی از بارش را به‌صورت برف دریافت می‌کنند؛ در‌نتیجه با فراهم‌شدن امکان نفوذ بیشتر آب به درون زمین (در طی دورۀ ذوب برف)، اثر‌های اکولوژیکی فراوانی را بر محیط پیرامون می‌گذارند.

estimate precipitation changes in the east and west of the zagros main thrust

in relation to the effect of unevenness and precipitation, two issues have occupied the mindof researchers: first, the effect of altitude on increasing rainfall, and second, the effect ofunevenness on the creation of deserts. the combination of these two effects has made itimpossible to estimate a regression relationship between zagros altitude and precipitationwith a significant coefficient of explanation. the purpose of the present study is to investigatethe precipitation situation in the western (rain-facing) and eastern (rain-sheltered) slopes ofthe zagros main thrust and to create wind-sheltered (rain-sheltered) areas. to investigate theeffect of the zagros mountain range in the creation of sheltered areas, the function andrelationship of the factors of altitude and precipitation were investigated as effectiveparameters in the creation of different slopes of this mountain range. maps of bothprecipitation and altitude were extracted for the zagros mountain range. according to the results obtained from examining the relationship between the maps of precipitation andaltitude, it can be said that the increase in precipitation in the windward slopes has significantcoordination with the increase in altitude, but the increase in precipitation does not continueuntil the main thrust of zagros. in most of the regions, the maximum rainfall occurred beforethe maximum height of zagros (corresponding to the main zagros thrust). when passingthrough the zagros thrust despite the significant height of the region, the amount ofprecipitation has significantly decreased. in the northern parts of zagros, the biggest changeof precipitation has happened in the wind shelter part, in the vicinity of the highest peak.considering the high altitude in the sub-basins to the east of the zagros thrust, as well astheir lower slope compared to the basins located in the west, they receive less rainfall due totheir sheltered position. but since they have more receiving surface and because of the highaltitude, they receive most of the precipitation in solid form. more penetration of water intothe ground is possible during the stages of snow melting. in addition, this phenomenon hasconsiderable ecological effects.