تحلیل آثار تولید فرش دست‌باف بر معیشت خانوارهای روستایی شهرستان فسا

در حال حاضر، تنوع‌بخشی به فعالیت‌های اقتصادی در مناطق روستایی بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته است. در این میان، صنعت فرش‌دستباف به علت پیوند دیرینه‌ای که با مناطق روستایی کشور دارد، بایستی به‌عنوان جزئی از اقتصاد غیر زراعی روستایی، در قالب رویکرد معیشتی مورد توجه قرار گیرد. هدف: هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت تولید و اثرات تولید فرش‌دستباف بر معیشت خانوارهای روستایی این شهرستان می‏باشد.روش پژوهش: این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه خانوارهای قالیباف ساکن در روستاهای شهرستان فسا می‌باشد. برای محاسبه تعداد حداکثری خانوارهای نمونه تحقیق، بر مبنای تعداد خانوارهای ساکن در روستاهای مورد مطالعه و استفاده از فرمول کوکران، تعداد 372 خانوار نمونه جهت تکمیل پرسشنامه‌ها محاسبه گردید و نهایتاً پرسشنامه‌های خانوار با نمونه‌برداری تصادفی از بین خانوارهای فعال در تولید فرش‌‌دستباف تکمیل شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از مدل ahp، تحلیل‏های آماری و فضایی و نرم‌افزارهایexpert choice ، spss و arcgis استفاده گردیده است. نتایج: یافته‌های تحقیق موید آن است که تولید فرش‌دستباف به‌تنهایی و یا همراه با دامداری، معیشت غالب 26.6 درصد از خانوارهای مورد مطالعه را تشکیل می‌دهد. همچنین بر اساس نتایج پژوهش، روستاهایی که مهارت بافت فرش دستباف ساکنان آنها به روش سنتی بوده، میانگین مطلوبیت معیشت خانوارهای ساکن در آنها، در سطح متوسط یا ضعیف و پایین‌تر از سایر روستاهای فعال در تولید فرش دستباف می‌باشد. نتایج آزمون کندال در بررسی ارتباط بین میزان تولید فرش‌دستباف با سطح مطلوبیت معیشت خانوارهای مورد مطالعه نیز نشان می‌دهد که این دو متغیر با ضریب همبستگی 0.106 با یکدیکر در ارتباط می‌باشند. نوآوری: در این تحقیق، سطح مطلوبیت معیشت خانوارهای مورد مطالعه تعیین گردید و پراکنش روستاهای دارای فرش‌دستباف به تفکیک میانگین مطلوبیت معیشت خانوارهای ساکن در آنها مورد توجه بوده است.

Analysis of the effects of handmade carpet production on the livelihood of rural households in Fasa County

Problem definition: At present, diversification of economic activities in rural areas has become more and more important. In the meantime, the handmade carpet industry, due to its longstanding link with the country’s rural areas, should be considered as part of the rural nonfarm economy in the form of a livelihood approach.Purpose: The purpose of this study was to investigate the production situation and the effects of handmade carpet production on livelihoods of rural households in this county.Methodology: This is a descriptiveanalytical study. The statistical population of the study includes all carpet weaving households residing in the villages of Fasa county. In this study, to calculate the maximum number of sample households, based on the number of households living in the villages studied and using Cochran’s formula, 372 sample households were calculated to complete the questionnaires, and finally household questionnaires were completed by random sampling with the help of active people in the production of handmade carpets. AHP model, statistical and spatial analysis, and Expert choice software, SPSS and ArcGIS were also used for data analysis. Results: According to the results of study, in villages where the skill of weaving handmade carpets is traditional, the average livelihood level of households living in them is moderate or weak and lower than other villages active in handmade carpet production. The results of Kendall’s test in examining the relationship between the amount of handmade carpet production and the level of livelihood of the studied households also show that these two variables are related to each other with a correlation coefficient of 0.106. Innovation: In this study, the desirability level of livelihoods of households were determined and the distribution of villages has been considered separately from the average desirability of household livelihoods living in them.