ارزیابی خطر ریزگردها در شمال غرب ایران

طرح مسئله: یکی از مشکلات زیست‌محیطی در مناطق غربی ایران، فعالیت طوفان‌های گرد و غبار و ریزگردها در اتمسفر شهرهاست. این پدیده از سال 1367 بیشتر استان‌های غرب و جنوب کشور را درگیر ساخته است. گرد و غبار بر اثر دلایل مختلفی چون دخالت‌های بشری در استفاده غیرمنطقی از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، تخریب پوشش گیاهی، تضعیف خاک ناشی از فرایندهای کشاورزی و بعضی عوامل  طبیعی مانند خشکسالی و تغییرات آب و هوایی روی می‌دهد. پژوهش حاضر باتوجه به ماهیت مسئله و موضوع، از نوع توصیفی تحلیلی و مطالعات کاربردی با تاکید بر روش‌های کمّی است. هدف: در این زمینه هدف پژوهش حاضر، بررسی مخاطرات اقلیمی حادث‌شده ناشی از ریزگردها در استان‌های شمال غرب کشور برای ماههای مختلف سال به همراه شناسایی تداوم و فراوانی آنها و همچنین مشخص‌کردن منشا اصلی گرد و غبارهای واردشده به منطقه پژوهش است. روش: تمامی فرایندها و تجزیه و تحلیل داده‌ها در محیط gis،excell همراهبا مدل  krigingزمین‌آماری ارزیابی شد. این تکنیک نقاط مجهول را براساس خودهمبستگی بین نقاط اندازه‌گیری‌شده و ساختار فضایی آنها پیش‌بینی می‌کند. در این ارزیابی نخست داده‌های کسب‌شده از آمارهای ایستگاههای مدنظر تعیین، دوباره این داده‌ها در محیط نرم‌افزار اکسل مرتب و سپس با استفاده از مدل  krigingهریک از داده‌های مدنظر درون‌یابی شد. نتایج: نتایج بررسی‌ها نشان داد وسعت خسارات این پدیده فقط به تهدید زمین‌های کشاورزی، صنعتی و... محدود نبوده است؛ بلکه با مختل‌کردن زندگی عادی مردم آشکارا به تهدید جدی زیست‌محیطی تبدیل شده و واکنش افکار عمومی را به دنبال داشته است. خشکسالی‌های اخیر، جنگ تحمیلی، کشاورزی، سدسازی، جنگ آب و سیاست انتقال آب از مناطق پرآب به مناطق کم‌آب در خوزستان و ایلام، دو منطقه اثرپذیر از ریزگردها، از عوامل موثر بر پدیده ریزگردها در غرب و جنوب ایران‌اند.

Dust Risk Assessment in Northwest of Iran

Problem Scenario: One of the phenomena that has been transformed into a permanent covenant with western provinces for many years is the phenomenon of dust. This phenomenon has involved most western and southern provinces since 1988. Various reasons include human interference in the unreasonable use of surface and underground water resources, degradation of vegetation, soil degradation by agriculture and frequent use of land, along with the exacerbation of some natural factors such as drought and climate change. In this study, for statistical analysis, droughtclimatic data on a daily basis for the 20year statistical period from 1991 to 2020, 19 stations Synoptic Northwest of the country was prepared by the country’s meteorological organization. Purpose: The purpose of this study is to investigate the climaterelated climatic phenomena caused by microstates in the northwest provinces of the country for different months of the year, along with the identification of their continuity and frequency, as well as the main source of dust entering the study area.  Method: The method of work is as follows: First, the frequency of the dusty phenomenon was monthly, seasonally and annually, as tables and charts.. Then data on the number of dust events in different years were specified and entered into ArcGIS software. Results: The results of the survey showed that the magnitude of the damage was not limited to the threat of agricultural land and industrial land, but rather to disrupt the normal life of the people, clearly has become a serious environmental threat and has led to the reaction of public opinion. Recent drought, imposed war, agriculture, damming, water warfare and the policy of transferring water from watersaturated areas to low water areas in Khuzestan and Ilam, where the two regions are the main effects of the microorganisms.