تصحیح و بازیابی چند بیت بر اساس دست نویس رسائل‌ العشّاق و وسائل ‌المشتاق

دستنویس رسائل‌العشّاق و وسائل‌المشتاق اثر سیفی نیشابوری و از متون نثر فارسی قرن ششم ه.ق است که در یکصد نامۀ عاشقانه تالیف شده است. حضور شعر در جای‌جای این کتاب چشمگیر است و مولف به‌طور میانگین، در هر نامه پانزده بیت از شاعران هم‌دوره یا سَلَف خود نقل کرده است. این نسخه در 685 ه.ق کتابت شده و نظر به شمار بسیار اشعار مندرج در آن و کهن بودن، در مطالعات شعرشناسی، زبان‌شناسی، ماخذیابی و تصحیح اشعار، و صحت انتساب اشعار به گویندگان بسیار ارزشمند است. ضمن ماخذیابی تمامی اشعار رسائل‌العشّاق، ابیات مشترکی از آن در دیگر نسخ و متون نظم یافت شد که به دلیل اصیل نبودن و یا آسیب‌دیدگی نسخ آن‌ها، ضبط نادرستی داشتند یا ناقص رها شده بودند. این ابیات به کمک دستنویس رسائل‌العشّاق تصحیح یا بازیابی شدند. در تحقیق حاضر 11 رباعی و 3 بیت از متون مهمی چون نزهةالمجالس، دیوان انوری، دیوان معزّی نیشابوری، دیوان سنایی، دیوان ازرقی، دیوان کمال‌الدّین اسماعیل، دیوان رضی‌الدّین نیشابوری، مجموعۀ رباعیات کهن (دستنویس دانشگاه استانبول)، و دستنویس جُنگ سید الهی تصحیح یا بازیابی شده‌اند. ابیات تصحیح‌شده در مقالۀ حاضر، باید در تصحیح مجدد یا تحقیق در هر یک از متون مذکور، پیش روی مصححان و محققان قرار بگیرد.

editing and recovering a few couplets based on rasael al-oshaq va vasael al-moshtaq manuscript

rasael al-oshaq va vasael al-moshtaq manuscript by sayfi-e neyshaburi is a persian prose text of the 6th century ah and was written in a collection of one hundred loveletters. the presence of poetry throughout this book is so remarkable that each lettercontains fifteen couplets from different poets on average. this manuscript wastranscribed in 685 ah, and holds a significant value in the fields of poetrystudies, linguistics, source attribution, and poem editing due to its antiquity. in thisarticle, while searching for the sources of all poems in rasael al-oshaq, commoncouplets were identified in other manuscripts or poetry texts. these couplets were eitherinaccurately transcribed or left incomplete due to their lack of authenticity or damage tothose manuscripts. with the assistance of the rasael al-oshaq, these couplets wereedited or recovered. moreover, 11 quatrains and 3 couplets from important texts suchas nozhat al-majales, divan-e anwari, divan-e moezzi-e, divan-e sanaei, divan-eazraqi, divan-e kamal al-din-e esmaeil, divan-e razi al-din-e neyshaburi, majmoeyerobaeiyat-e kohan (istanbul university manuscript), and jong-e sayyed elahi havebeen edited and retrieved. the edited couplets in this study should be presented to researchers for future editing of each of the mentioned texts.