معرّفی فرهنگِ مصرّحةالاسماء

مصرّحةالاسماء فرهنگ دوزبانۀ عربی به فارسی اثر لطف‌اللّه بن ابی‌یوسف حلیمی، فرهنگ‌نویس و لغت‌شناس عثمانی‌تبار قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری قمری است. این کتاب که در سال 872 ق تالیف شده‌ است، قریب به 17112 مدخل دارد که با احتساب معادل‌های ترکی برخی از مدخل‌های آن – حدود 1180 مدخل – می‌توان آن را به‌نوعی فرهنگ سه زبانۀ عربی – فارسی – ترکی قلمداد نمود و با توجه به پیدایش این نوع فرهنگ‌ها در قرن نهم می‌توان آن را جزو اولین کتاب‌ها در این زمینه برشمرد. علاوه بر این ویژگی که خود تنوّع زبان تعریف را به همراه دارد، از دیگر وجوه امتیاز این کتاب می‌توان به این موارد اشاره نمود: ارائۀ تعریف‌های جامع و کامل برای برخی از مدخل‌ها، متمایز از دیگر فرهنگ‌های مشابه؛ ضبط مشکول برخی معادل‌های فارسی و گاه ترکی که نمایانگر تلفظ کهن لغات یا لهجۀ محلی یا ترکی آن‌هاست؛ استعمال برخی از تلفظ‌های دیگر و نادر لغات که بیانگر تحولات و دگرگونی‌های آوایی آن‌هاست؛ آوردن لغات و ترکیبات شاذ و نادر؛ ضبط واژگان تخصصی طب.

introduction of mosarrahat ul-asmā’ dictionary

mosarrahat ul-asmā’ is a bi-lingual dictionary‚ arabic to persian‚ written by lotfullah ebn abi yousef halimi‚ ottoman lexicographer and philologist of the ninth andbeginning of the tenth century ah (15 century ad). this book written in 872 ah (1466 ad)‚ has nearly 17112 headwords, considering some of their turkish equivalents(nearly 1180 headwords), we can somehow call it a tri-lingual arabic to persian andturkish dictionary. considering to emersion of this kind of dictionaries in the ninthcentury‚we can enumerate mosarrahat ul-asmā’ as a pioneer in this field.in addition tocarrying a variety of definition language, we can mention other features of this bookincluding: presenting a comprehensive and complete definition of some headwordswhich is distincting from similar dictionaries, recording arabization (to indicatepronunciation) of some of the persian and sometimes turkish equivalents that displayoutdated pronunciation of words, their local dialect or turkish dialect, using some rareand alternative pronunciation of words that represent their phonetic changes, using rareand compound words, recording specialized medical words.