سبک‌شناسی لایه نحوی در داستان‌ قِران حبشی

ساختار نحوی یک متن، یکی از مهم‌ترین لایه‌ها و شاخص‌های تعیین سبک یک متن است. یک اثر هنری به‌صورت یک سیستم نظام‌مند است که همه عناصر آن با یکدیگر در ارتباط هستند. ساختار نحوی در خوانش متن بسیار موثر است و با معنای آن ارتباط تنگاتنگی دارد؛ به‌طوری‌که بخشی از ادراک ما از نشانه‌ها و شاخص‌های نحوی آن حاصل می‌شود. داستان قِران حبشی داستانی زیبا و حماسه‌ای منثور است درباره دلاوری و عیاری قِران حبشی که روایت‌پرداز ایرانی، ابوطاهر طرسوسی آن را در قرن ششم نوشته است. در این پژوهش لایه نحوی این داستان و تناسب آن با درون‌مایه اثر به روش توصیفیتحلیلی بررسی شده است که مهم‌ترین ویژگی‌های سبکی آن در لایه نحوی عبارت‌اند از: بسامد و فراوانی بالای فعل در جملات، فراوانی جمله‌های ساده، کوتاه و هم‌پایه، فراوانی وابسته‌های اسمی، تقدیم فعل بر مسندالیه و جابه‌جایی ارکان جمله به دلایل زیبایی‌شناختی و بلاغی، فراوانی فعل‌های کنشی و حرکتی و ایجاد صدای فعال، کاربرد بسیار افعال ساده و پیشوندی، بروز وجهیت (مدالیته) در فعل جمله، فراوانی وجه اخباری، نقش و سپس تناسب آهنگ افتان و خیزان با معنا و عاطفۀ موجود در کلام. همچنین پیوند جمله‌ها آمیخته‌ای از سبک گسسته و هم‌پایه است که کارکردی هنری در متن دارد.

Stylistics of syntactic layer in the story of Qiran Habashi

The syntactic structure of a text is one of the most important indices to determineits style. An artwork is a system in which all of its elements are interconnected. The syntax structure is very effective in reading the text and is closely interrelated with its meaning; as a result, part of our understanding of a text comes from its syntactic clues. The story of Qiran Habashi,  which was written by the Persian narrator Abu Tahir Tarsusi in the sixth century, is a prosed epic on the gallantry and chivalry of the eponymous champion, Qiran Habashi. Using the descriptiveanalytic method, this study examined the syntactic layer of the tale and its proportion to the theme. The findings revealed the most important stylistic features of this literary work as the following: high frequency of verbs in sentences, abundance of short sentences, independent and dependent sentences, frequent nominal dependencies, verb thematization,   displacement of sentence parts due to rhetorical motive,  abundance of active and state verbs, use of active voice, use of simple and prefixed verbs, emergence of grammatical mood and indicative mood in verbs, ,  rising and falling intonation in speech, and emotive language. Also, the linkage between the sentences is a blend of disjunctive and conjunctive styles, which is of artistic function in the text.