طبیب القلوب یکی از منابع ناشناختۀ عطار در تدوین تذکره‌ الاولیاء

تذکره‌ الاولیای عطار نیشابوری یکی از مهم‌ترین آثارِ صوفیانۀ زبان فارسی و فرهنگ ایرانی است. عطار برای نگارش این کتاب، که شرح حال حدود یک‌صد ‌تن از اولیا و چهره‌های برجستۀ تصوف اسلامی است، از منابع گوناگونی بهره برده که هنوز برخی از این منابع برای ما ناشناخته باقی مانده است. پاره‌ای از این منابع به زبان عربی و برخی دیگر به زبان فارسی بوده است. شناخت مآخذ عطار در تدوین تذکره‌ الاولیاء، ما را با سرچشمه‌های فکری و اندیشگانی وی آشنا می‌سازد و زمینه را برای بررسی علمی‌تر و دقیق‌تر شخصیت و آثار او هموارتر خواهد کرد. یکی از منابع ناشناخته‌ای که عطار از آن برای تدوین تذکره الاولیاء بهره برده، کتابی است با عنوان طبیب‌القلوب که در سال 500 هجری یعنی حدود یکصد و بیست سال پیش از مرگ عطار به دست ابوالفتح محمد خزیمی فُراوی به زبان فارسی نوشته شده است. عطار در تذکره‌ الاولیای خود پاره‌ای از حکایات مربوط به صوفیان را از این کتاب نقل کرده است. برخی از این حکایات، عینا و با همان کلمات و عبارات فراوی نقل شده است. این نوشته می‌کوشد تا با معرفی و بررسی کتاب طبیب القلوب، بخشی از بهره‌گیری‌های عطار از این کتاب را نشان دهد.

Tabib al-Gholob One of the unknown sources of Attar in Tazkerat al-olya

Attar Nishapori’s Tazkerat alOlya, is one of the most important works of Sufism in Persian language and culture. Attar has used various sources to write this book, which is a story about one hundred grandfathers and prominent figures of Islamic Sufism. Some of these resources were in Arabic and others were in Farsi and some of these sources yet remain unknown for researchers. Knowing the source of Attar in the compilation of Tazkerat alOlya remarks will introduce us to the sources of his thoughts and his ideas and will pave the way for a more scientific and precise examination of his personality and effects. One of the unknown sources that Attar has used for the compilation of Tazkerat alOlya is Tabib alGholob. This book was written in Persian by Abo alFath Mohammad ibn Mohamad ibn ali Khozaymi Foravi in the 1107 AD about 130 years before died of Attar. Attar has narrated some of the Sufi anecdotes in his book .Some of these stories are quoted exactly and with the same words and phrases. This article tries to introduce and review the book of Tabib alGholob and show that part of the use of Attar from this book.