مراودات بینافرهنگی: صورتبندی مفهوم «سخنوری» در ایرانِ سده‌های میانه و مصر باستان(با تکیه بر دو کتاب آموزه‌های پتاح حوتپ و قابوس نامه)

پژوهش حاضر، بر آن است تا نشان دهد که برای تدوین اصول بلاغت و سخنوری در جهان اسلام، باید به منابعی جز منابع رسمی بلاغت مراجعه کرد. یکی از این منابع، مجموعه متونی است که به«ادبیات حکمی» یا «اندرزنامه» ها شهرت دارد. برخی از متون متعلق به این ژانر ، حاوی اصول بنیادین «بلاغتی» است که بیش از هر چیز خاص موقعیت های گفتاری و شفاهی است. در مقاله ی حاضر، از طریق مقایسه ی کهن ترین رساله ی بلاغی موجود، یعنی رساله ی آموزه های پتاح حوتپ، و برخی فصول قابوس نامه به مثابه ی نخستین اندرزنامه ی فارسی که فصول مستقلی را در باب سخنوری در خود جای داده است، تلاش می شود اصول بلاغت شفاهی و گفتار-محور تدوین گردد. این اصول عبارت اند از: 1- خاموش ماندن 2- سخن گفتن در زمان مناسب 3- عدم افراط در کاربرد واژگان پرشور و عاطفی 4- سلیس سخن گفتن همراه با تامل فراوان 5- یکی بودن دل و زبان، یا بیان حقیقت. بررسی این اصول، گذشته از نشان دادن تفاوت های بنیادین میان بلاغت گفتار-محور و نوشتار-محور، نشان دهنده ی استقلال بلاغت ایرانی از سنت فن خطابه ی یونان و روم باستان نیز هست و همچنین می تواند در جهت تدوین اصول بلاغت ایرانی - اعم از شفاهی و مکتوب، و مستقل از اصولی که در درسنامه های بلاغی تالیف شده به زبان عربی یافت می شود- نیز راه گشا باشد.

interreligious Relations: Formulation of the Concept of Spookiness in Middle Ages and Ancient Egypt in Iran (Relying on the two books of the teachings Ptah-hutep & Qabusnama)

This article attempts to prove that the rhetorical principles in muslim world should be compiled according to sources other than official rhetorical textbooks. One of these sources is Andarznama, which contains the main rhetotical principles of oral situations. In this article, we attempt to compile the speechbased rhetorical principles through comparing two treatises: Ptahhutep maxims, as the first extant rhetorical treatise, and Qabusnama as the first Persian Andarznama which contains separate chapters on rhetoric and oratory. These principles are: 1 keeping silent 2 speaking in appropriate time 3 not overusing emotional words 4 speaking fluently and reflectively 5always speaking the truth. Examining these principles shows not only the fundamental differences between textbased and speechbased rhetoric, but also proves the independence of Persian rhetoric from the grecoroman rhetorical tradition.