سنخ شناسی و بررسی الگوهای ساختاری تیپ ابلهان در قصه های عامیانه طنزآمیز ایرانی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حری ابوالفضل
|
|
منبع
|
كهن نامه ادب پارسي - 1397 - دوره : 9 - شماره : 2 - صفحه:23 -40
|
|
چکیده
|
اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺗﻴﭗ اﺣﻤﻘﺎن ﻳﺎ اﺑﻠﻬﺎن را در ﻗﺼﻪ ﻫﺎی ﻋﺎﻣﻴﺎﻧه ﻃﻨﺰآﻣﻴﺰ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻨﺦ ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ازﻣﻴﺎن ﻗﺼﻪ ﻫﺎی ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ، ﺗﻴﭗ اﺣﻤﻘﺎن از ﺗﻴﭗ ﻫﺎی ﻣﻬﻢِ ﻗﺼﻪ ﻫﺎی ﺷﻮﺧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آرﻧﻪ، ﺗﺎﻣﭙﺴﻮن، ﻣﺎرﺗﺴﻮﻟﻒ، و آﺗﺮ ﮔﺮد آورده اﻧﺪ و از 1200 ﺗﺎ 1999 م آن را دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی ﻛﺮده اﻧﺪ. اﻳﻦ ﺗﻴﭗ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ، وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری و ﺳﻨﺨﻲ ﺧﺎﺻﻲ دارﻧﺪ. ﺑﺮای ﻧﻴﻞ ﺑﻪ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ، ﭘﻴﻜﺮه دادﮔﺎﻧﻲ از ﻛﺘﺎب ﻣﺎرﺗﺴﻮﻟﻒ (1377 )اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻴﭗ ﻫﺮ ﻗﺼﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻘﺶ ﻣﻌﺮف ﻛﻨﺶ و ﻛﻨﺶ ﻣﻮﺟﺪ ﻧﻘﺶ در ﻗﺎﻟﺐ ﻛﺎرﻛﺮد ﺧﻮﻳﺶ ﻛﺎری و ﺳﻨﺦ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻞ و اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری آن ﻫﺎ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪ. ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس، ﺗﻴﭗ اﺑﻠﻬﺎن واﺣﺪ ﺧﻮدﺑﻨﻴﺎدی ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪ ﻛﻪ در آن ﻛﺎرﻛﺮد وﻳﮋه اﺑﻠﻬﺎن از ﻫﻢ ﻧﺸﻴﻨﻲ ﻧﻘﺶ و ﻛﻨﺶ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ آﻳﺪ. ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﻛﻨﺶ ﻫﺎی ﺗﻴﭗ اﺣﻤﻖ ﻣﻌﺮف ﻧﻘﺶ اﺑﻠﻬﺎنه او در ﻗﺼﻪ ﻫﺎ و ﻣﺘﻘﺎﺑﻼً ﻣﻨﺒﻌﺚ از ﻧﻘﺶ اﺑﻠﻬﺎنه اوﺳﺖ ﻛﻪ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﻨﺶ ﻫﺎی اﺑﻠﻬﺎﻧﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ آﻳﺪ. ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ، دو اﻟﮕﻮی ﺳﺎﺧﺘﺎری اﺣﻤﻖ درﻣﻘﺎم ﻛﺎرﮔﺰار ﺑﺎ ﺧﻮد و دﻳﮕﺮی(و ﻛﺎرﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎ ﺧﻮد و دﻳﮕﺮی) در ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪ. ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦِ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻳﻜﻲ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻗﺼﻪ ﻫﺎی اﺑﻠﻬﺎن واﺣﺪﻫﺎی ﺧﻮدﺑﻨﻴﺎدی ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان آن ﻫﺎ را ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻘﺶ ﻣﻌﺮف ﻛﻨﺶ و ﻛﻨﺶِ ﻣﻌﺮف ﻃﻨﺰ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﺮد.
|
|
کلیدواژه
|
اﻟﮕﻮی ﺳﺎﺧﺘﺎری، ﺗﻴﭗ اﺣﻤﻘﺎن، ﺳﻨﺦ ﺷﻨﺎﺳﻲ، ﻗﺼﻪ ﻫﺎی ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ، ﻛﺎرﻛﺮد.
|
|
آدرس
|
دانشگاه اراک, گروه زبان و ادبیات انگلیسی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
horri2004tr@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|