کار‌کرد برخی حیوانات در ضرب‌المثل‌های عربی و فارسی

مثل میراث دیرینه و حاصل فرهنگ، اندیشه و تجربه گذشتگان است. البته شکی نیست که عنصر فرهنگی و ادبی تحت تاثیر موقعیت جغرافیایی هر سرزمینی ویژگی های خاص خود را یافته است. تمدن فارسی و عربی نیز از این قاعده مستثنا نیست و در حوزه فرهنگی و ادبی و به ویژه در ضرب المثل ها می توان تاثیر اندیشه و باور هر یک از مردمان این دو تمدن و نیز تاثیر جغرافیا و طبیعت را به طور آشکار ملاحظه کرد؛ لذا در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، حیوانات را به عنوان یکی از عناصر طبیعت، در ضرب المثل های کهن عربی و فارسی بررسی می نماییم تا کار کرد آن ها در تبیین مفاهیم مختلف ارزیابی شود. البته از آن جا که بررسی تمام حیوانات در یک مقال نمی گنجد، بر آن شدیم که برخی از پرکاربردترین حیوانات (شتر، سگ، گرگ و کلاغ) را بررسی کنیم تا شباهت ها و تفاوت های این ضرب المثل ها در زبان عربی و فارسی به نوعی روشن شود و مفاهیم مورد نظرشان تبیین گردد و در نهایت نوع نگاه عرب ها و ایرانیان به این حیوانات آشکار گردد. به طور خلاصه می توان گفت که این حیوانات در مثل های کهن عربی و فارسی با فراوانی متفاوت، گاه برای نمایاندن ویژگی های مثبت و منفی انسان به کار می روند، گاه رفتارهای طبیعی و مثبت و منفی انسان ها را مطرح می کنند، گاهی مفاهیم انتزاعی را به صورت ملموس برای ما به تصویر می کشند و گاهی نیز مفاهیم پندآموز را انتقال می دهند.

Animals in Arabic and Persian proverbs

The proverb is the ancient heritage and the result of the culture, thought and experience of the ancientst. Of course, it is not doubtful that the cultural and literary element has its own characteristics under the influence of the geographic location of each land, and the nature of the work has been obviously involved. Persian and Arabic civilization have always had inseparable links in the cultural field, especially proverbs, in the context of their geographical coexistence. Therefore, by examining the proverbs of each of them, one can uncover the hidden angles of culture of every nation and nation. In this study, among the elements of nature, we examine the animals in the Arabic and Persian proverbs in order to identify firstly the type of animals used as boldly as these proverbs, and, in the second, the function of animals in Explaining the different concepts to be evaluated. In fact, the author of this study, through the descriptive and analytical study of animals in Arabic and Persian parables, looks at the distinctions and similarities of these proverbs