بررسی و تحلیل نقش سنایی و آثار او در اندیشه‌های شمس تبریزی در مقالات

مولانا یکی از درخشان‌ترین چهره‌هایی‌ست که همه‌ی پژوهش‌گران عرفان ایرانی، به اثرپذیری او از سنایی، اشاره کرده‌اند. با توجه به این که هیچ شخصیتی، به اندازه‌ی شمس تبریزی در زندگی روحی و روانی مولانا نقش نداشته، روشن‌شدن پیوندهای معنوی میان شمس و سنایی، به مطالعات شمس‌شناسی و مولاناشناسی، یاری می‌رساند. پرسش اصلی نویسنده در این گفتار، این است که حکیم سنایی چه اثری بر اندیشه‌های شمس داشته و نظر شمس در باره‌ی او چه بوده است؟ ما در این مقاله، در سه بخش، به رابطه‌ی شمس و سنایی پرداخته‌ایم. یکی آن‌جا که شمس به طور مستقیم از سنایی یاد کرده است؛ دیگر آن‌جا که شمس از سنایی نامی نبرده؛ اما به شعر و گفتار او استناد جسته و سوم، بررسی برخی از اختلاف‌نظرهای آن دو تن است به گونه‌ای که نه نامی از سنایی در میان است و نه سروده یا نقل قولی از او. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر تحلیل محتوا و داده‌هایی‌ست که در آثار مربوط به سنایی، شمس و دیگر آثار، وجود دارد.