بررسی مولفه‌ها و ابعادِ شناختیِ «راوی همه‌چیزدان» در ادبیات داستانی

راوی (قصه‌گو) در ادبیات داستانی کسی است که داستان را نقل می‌‌کند و این بدان ‌معناست که کلیۀ حوادثی که در داستان نقل می‌‌شود به‌ نوعی به راوی مربوط است؛ به ‌طوری ‌که تمام اجزای تشکیل‌دهندۀ ساخت‌وساز یک داستان به ‌طور غیرمستقیم تحت تاثیر راوی است. راوی در عناصری مثل زمان، توصیف، معرفی شخصیت‌ها، و پیش‌برد حوادث پیرنگ نقش مهمی ایفا می‌کند و به‌صراحت می‌‌توان ادعا کرد که بدون راوی هیچ روایتی وجود نخواهد داشت. راوی در ادبیات داستانی از لحاظ جایگاه در داستان و ویژگی‌های شخصیتی و خصوصیات فردی به انواع متفاوتی از قبیلِ «همه‌چیزدان»، «مداخله‌گر»، «اغفال‌گر»، «قابل ‌اعتماد»، و «غیرقابل ‌اعتماد» تقسیم می‌‌شود و هر‌یک از این انواع نشانه‌ها و ابعادی دارد که می‌‌توان از طریق این نشانه‌ها به شناخت راوی دست ‌یافت. از نشانه‌های راوی «همه‌چیزدان» می‌توان به «توصیف مکان»، «شناسایی شخصیت‌ها»، «خلاصه‌های زمانی»، و «اظهارات شخصی» اشاره کرد. این پژوهش به شیوۀ توصیفی ‌ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتاب‌خانه‌ای به بررسی مولفه‌ها و ابعاد شناختی راوی «همه‌چیزدان» در ادبیات داستانی می‌‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌‌دهد که هر راویِ «همه‌چیزدان» یک راوی «مداخله‌‌گر» است، ولی هر راوی «مداخله‌‌گر» یک راوی «همه‌چیزدان» نیست. از طرف دیگر، نمی‌‌توان حکم کرد که راوی سوم شخص (دانای کل) همیشه یک راویِ «همه‌چیزدان» است و گاه دیده می‌شود که راوی سوم شخص (دانای کل) «همه‌چیزدان» نیست.