نفوذ نظام سلطه‌ مذکر در بنیان اندیشه‌های پروین اعتصامی از دیدگاه نظریه‌ جامعه‌شناختی پی‌یر بوردیو

با ظهور انقلاب مشروطیت در ایران، زنان ایرانی به حقوق و جایگاه خود آگاه‌تر شدند و تمایل بیشتری به فعالیت در عرصه‌های اجتماعی پیدا کردند. در این میان، پروین اعتصامی با سرودن اشعاری انتقادی، فریادِ رسای زنانی شد که در طول تاریخ در زیر سلطه‌ نظامِ مردسالار از بسیاری از حقوق محروم و منزوی شده بودند. پروین در اشعارس با زبانی منتقدانه بر بی‌عدالتی‌های اجتماعی می‌تازد و از وضعیت بغرنج زنان در جامعه انتقاد می‌کند. بنا به نظر پی‌یر بوردیو جامعه‌شناس فرانسوی(1930-2002م) در کتاب «سلطه‌ مذکر»، زنان خود نیز در این سلطه‌ بر خود مشارکت می‌کنند و با .سلطه‌گران همدست می‌شوند؛ زیرا عاملان اجتماعی در طی فرایندی تاریخی دیدگاهِ مذکر را در قالب باورهایی بدیهی (دوکسا) در مردان و زنان نهادینه می‌کنند و پذیرش چنین دیدگاهی را در ذهنیت جامعه طبیعی جلوه می‌دهند. هدف این مقاله تحلیل دیدگاه سلطه‌ مذکر در جهان اندیشه و اشعار پروین اعتصامی بر اساس نظریه‌ جامعه‌شناسی پی‌یر بوردیو است. از این‌رو، با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از مبانی جامعه‌شناختی بوردیو تاثیرات سلطه‌ مذکر را در جهان اندیشه و اشعار پروین بررسی می‌نماید. بر اساس یافته‌های این مقاله، پروین با آنکه در برخی ازاشعار خود از سلطه‌ مذکر انتقاد می‌کند، اما به‌طور کلی، موضعی دوگانه و پارادوکسیکال در این زمینه دارد. او با پیروی از اسلوب شاعران گذشته، با نهادِ ادبیاتِ مردانه همسو می‌شود. در اشعارش جزئیات روحی و عاطفی زنانه چندان برجسته نمی‌شود و ویژگی‌های زبانی‌اش، از زبان مردانه تمایز نمی‌یابد. به‌نظر می‌رسد که سلطه‌ مذکر در اعماق ناخودآگاه ذهن پروین ریشه دوانده است.

the influence of the male authority system in the foundation of parvin etsami’s thoughts from the point of view of pierre bourdieu’s sociological theory

with the emergence of the constitutional revolution in iran, iranian women became more aware of their rights and position and became more willing to work in social fields. in the meantime, by writing critical poems, parvin etisami became the voice of women who were deprived of many rights and isolated throughout history under the rule of the patriarchal system. parveen criticizes social injustices in his poems and criticizes the difficult situation of women in the society. according to french sociologist pierre bourdieu (1930-2002) in his book &male dominance&, women also participate in this domination over themselves and become complicit with the dominators. because during a historical process, social actors institutionalize the male point of view in the form of self-evident beliefs (doxa) in men and women and make the acceptance of such a point of view appear natural in the mentality of society. the purpose of this article is to analyze the perspective of male authority in the world of thought and poems of parvin etisami based on the sociological theory of pierre bourdieu. therefore, with the descriptive-analytical method and using bourdieu’s sociological foundations, he examines the effects of male authority in the world of parvin’s thoughts and poems. according to the findings of this article, although parvin criticizes male authority in some of his poems, in general, he has a dual and paradoxical position in this field. by following the style of the poets of the past, he aligns himself with the institution of male literature. in his poems, women’s spiritual and emotional details are not so prominent, and his language features are not distinguished from men’s language. it seems that male authority has taken root in the unconscious depths of parvin’s mind.abstract