پژوهشی در اصل و منشا شعر «رنج و گنج» بهار

منابعی که تاکنون شعر رنج و گنجِ ملک‌الشعراء بهار را بررسی‌ کرده‌اند فابل لافونتن را سرچشمۀ آن دانسته اند، در این مقاله، منشا اصلی شعر بهار را در میان کهن‌ترین فابل‌ها به جامانده از ازوپِ یونانی یافته، با ذکر ماخذ ارائه کرده‌ایم. درست است که ملک‌الشعراء بهار شعر خود را از ترجمه منثور «زارع و پسرانش» فابل لافونتن گرفته‌، اما مضمونِ اصلی حکایت از آنِ ازوپِ(æsop) یونانی (620–564.bce) است که در میان حکایت‌های خود آورده‌است. ازوپ، حکایت‌هایش را به خاطر پند اخلاقی نهفته در آن‌ها‌ می‌نگاشت؛ این حکایت‌ها در دست لافونتن ابزاری می‌شود برای قصه‌گویی که با زمینه‌سازی، دورنماپردازی، دیالوگ‌های نمایشی که با نتیجه‌گیری‌های اخلاقی همراه می‌گردد. ملک‌الشعرا بهار هم با اشراف و اِشعاری که به ادبیات و منظومۀ فکری ایرانی دارد، ضمنِ بهره‌گیری از عناصر بومی، حکمت نهفته در حکایت ازوپ و لافونتن را در قطعه ادبی منظوم، متناسب با ذوق فرزندانِ سرزمین خود بیان کرده‌است. این مقاله به روش توصیفی‌ تحلیلی، اصل و منشا شعر رنج و گنج ملک‌الشعراء بهار را بررسی‌می‌کند. ارائه سرچشمۀ منظومه بهار و مقایسۀ نگرش فرهنگ‌های مختلف به موضوعی واحد، از هدف‌های این مقاله است.

a research on the origin of the poem suffering and treasure of bahār (adaptation in the poetry of malik al sho'arā bahār)

the sources that have studied the poem ranj o ganj of malik al sho’arā bahār, have considered la fontaine’s fable as its source. this article, was found the main source of bahar’s poem among the oldest fables of grecian aesop, have presented it by mentioning the source. bahār has adapted his poem from the translation of la fontaine’s &le laboureur et ses enfants&, but the main theme of the story is the greek aesop (620 564 bce) who included it among his stories. aesop wrote his stories because of the moral advice hidden in them; in la fontaine hands these anecdotes become a tool for storytelling that is accompanied by contextualization, perspective, and dramatic dialogues with moral conclusions. malik al shoarā bahār, with his nobleness and poetry, which he has on iranian literature and intellectual system, while using native elements, has expressed the wisdom hidden in aesop and lafontaine’s fables in a poetic literary piece, suitable to the taste of the children of his land. this article examines the origin and origin of malik al shaara bahar’s poem ranj o ganj in a descriptive analytical way. presenting the origin of the bahar system and comparing the attitude of different cultures to a single subject is one of the goals of this article.