«تحلیل شعر واحه‌ای در لحظه سهراب سپهری بر مبنای بنیان‌های عرفان بودیستی و اسلامی»

سهراب سپهری شاعر بزرگ معاصر با عرفان اسلامی آشناست. تاثیرپذیری وی از عرفان اسلامی و به ویژه اندیشه‌های مولانا را در مجموعةشرق اندوه به وضوح می‌توان دید. علاوه بر آن سیر آفاقی‌اش در معابد شرق دور، موجبات آشنایی او را با آیین بودیسم و ذن و طریقة عرفانی آنان فراهم آورد. او خود در کتاب اتاق آبی به این مساله اشاره می‌کند. با وجود اینکه زمینه و پایه‌های عرفان سپهری را، عرفان اسلامی، بودیسم و ذن تشکیل می‌دهند اما باید گفت عرفان او تلفیق ویا التقاط این طریقه‌ها نیست؛ بلکه سپهری از هر سه عبور می‌کند و به معرفت خاص خویش می‌رسد. غایت در سلوک اسلامی، رسیدن به مقام مشاهده است و در عرفان بودایی رسیدن به «سمادی» و در ذن «ساتوری». شعر واحه‌ای در لحظه نیز رسیدن به شهود است، سپهری در این شعر، شهود خویش را گزارش می‌کند. اما شهود او برخلاف فرقه‌های یاد شده، نه در عالم لاهوت بلکه در ناسوت و نه در افلاک بلکه در خاک است. او خاک را به تماشا نشسته است وشهودش را گزارش می‌کند.

analysis of sohrab sepehri’s poem of an oasis in the moment based on the foundations of buddhist and islamic mysticism

abstract sohrab sepehri, the great contemporary poet, is completely familiar with islamic erfan. the influence of islamic erfan on him is obvious in “shargh e andouh” set. additionally, his trips to far east temples made him familiar with buddhism, zen and their mystical ways; to which he mentions in his book “blue room”. though islamic mysticism, buddhism and zen constitute sohrab sepehri’s basis of mysticism; but one should say his mysticism is not a combination of these paths. rather, sohrab sepehri transcends all the three and reaches his unique wisdom. the extremity of islamic mysticism is reaching the position of observer, those of buddhism is “samadi” and those of zen is “satouri”. the poem of “vahe ei dar sokoot” is also reaching intuition. sepehri in this poem reports his intuition. but his intuition unlike other mentioned sects, rather than being the world of divinity, is in the world of materiality (nassout), and rather than being in skies, is in the terrain. he is sitting on the terrain, reporting his intuition. sepehri, like any great poet, resides in his emotional world. the present paper is an analysis of this historical sanctuary, sepehri’s settlement base