مجموعه‌داستان «پلوخورش» هوشنگ مرادی کرمانی در ترازوی فبک

فلسفه برای کودکان (فبک)، برنامه‌ای نوین در عرصۀ تعلیم و تربیت است که متیو لیپمن(matthew lipman) آمریکایی آن را ابداع کرد و هدفش آموزش مهارت اندیشه‌ورزی در کودکان است. این برنامه مفاهیم متنوع فلسفی را در قالب روایت به کودکان ارائه می‌دهد. در این جستار که با روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته‌، غنای ادبی، فلسفی و روانشناختی داستان‌های «دوربین شکاری»، «زیر نور شمع»، «هنرمند»، «پیشکش» و «پلوخورش» از مجموعه‌داستان «پلوخورش» هوشنگ مرادی کرمانی، بر اساس برنامۀ فبک بررسی شده‌است. دستاورد پژوهش گواه ظرفیت بالای داستان‌ها در ساحت‌های سه‌گانه است. شخصیّت‌های اصلی داستان‌ها، شخصیّت‌هایی پویا هستند و خواننده به‌خوبی با آنان همذات‌پنداری می‌کند. پیرنگ داستان‌های «دوربین شکاری» و «زیر نور شمع» غیرتلقینی است و در پایان داستان گره‌گشایی صورت نمی‌گیرد؛ اما در داستان‌های «هنرمند»، «پیشکش» و «پلوخورش» پیرنگ داستان تلقینی و پایان آن‌ها همراه با گره‌گشایی‌ است. به‌جز داستان «هنرمند»، باورپذیری در بقیۀ داستان‌ها مطلوب است. همۀ داستان‌ها مضامین و درونمایه‌های فلسفی ارزشمندی دارند. درونمایه، ‌جز در داستان «دوربین شکاری»، در دیگر داستان‌ها به‌نحوی تلقینی ارائه شده‌ که در تضاد با اهداف برنامۀ فبک است. در هر پنج داستان گفت‌وگوهایی وجود دارد که برخی از آن‌ها چالشی‌اند؛ اما برای هم‌سو شدن با اهداف برنامۀ فبک، نیازمند تغییراتی است. زبان نگارش داستان‌ها امروزی و روان است و تنها داستان «هنرمند» زبانی کهنه و دیریاب دارد. از نظر تناسب مفاهیم با سطح درک مخاطب، داستان‌های «زیر نور شمع»، «پیشکش» و «هنرمند» صحنه‌هایی خشونت‌آمیز دارند که نیازمند بازنویسی است.

Invented by American Matthew Lipman, Philosophy for Children (P4C) is an innovative program in education and training which aims to teach think

Invented by American Matthew Lipman, Philosophy for Children (P4C) is an innovative program in education and training which aims to teach thinking skills to children. This program presents various philosophical contents to children through stories. The current study, which is a kind of descriptiveanalytical one using library sources, aims to figure out literal, philosophical and psychological richness of the stories in PoloKoresh collection by Houshang Moradi Kermani in the framework of P4C. The stories are “DournineShekari[1]”, “zirenoure Sham[2]”, “Honarmand[3]”, “Pishkesh[4]”, and “PoloKoresh[5]”. The findings reveal that these stories have high capacities in the triple areas. Main characters are dynamic and readers can have identification with them. The theme of “DournineShekari”, “zirenoure Sham” is nonindoctrinating and no case is cracked at the end. However, “Honarmand”, “Pishkesh”, and “PoloKoresh” are indoctrinating and crack the case at the end. Except for “Honarmand”, credibility is optimal in all stories. All of them have valuable philosophical themes and contents. Except for “DournineShekari”, the theme is somewhat indoctrinating in other stories which is in contrast with P4C goals. All stories contain some dialogues which are challenging, although they need be changed to be in line with P4C goals. Narrating language is fluent enough, except for “Honarmand”. In terms of the relevance of the concepts to the audience’s level of understanding, “zirenoure Sham”, “Honarmand”, and “Pishkesh” contain some violent scenes needed be rewritten.