بازنمایی واقعیت در شعر دو شاعر حزبی فارسی و کُردی (اسماعیل شاهرودی و عبدالله گوران)

شعر حزبی معاصر به عنوان یکی از پرچمداران ادبیات متعهد است که در بسیاری از کشورهای جهان همسو با اندیشه‌های مارکسیستی در صدد بازتعریف و برساخت مفاهیمی بنیادین هم‌چون تاریخ، آگاهی، برابری و واقعیت برآمده؛ بر مبنای مفاهیم مذکور مبارزه‌ای صریح یا نمادین علیه قدرت های تمامیت خواه حاکم بر جامعۀ سامان بخشیده است. در فرهنگ و زبان فارسی و کُردی نیز رواج باورهای مارکسیستی منجر به طرح موضوعات مشابه، ولی شیوه‌های بازنمایی متمایز شده است. تبیین تطبیقی دلالت‌های ایدئولوژیک مذکور می‌‌تواند به نشانه‌گشایی معرفتیزیبایی‌شناختی شعر شاعران کمک کند. در این پژوهش، شعر دو نمایندۀ شاخص شعر حزبی متعهد فارسی و کُردی یعنی اسماعیل شاهرودی و عبدالله گوران به شیوۀ توصیفیتحلیلی با قصد بازنمایی واقعیت در آن ها دلالت‌یابی و تفسیر شده است. نتیجه نشان می‌دهد که وجود تعهد ایدئولوژیک به مثابۀ امرِ پیشینی سبب شده است که به رغم تفاوت در بافت اقلیمی و اجتماعی، موضوعات بازنمایی دو شاعر مشترک اما شیوه‌های بازنمایی آنها متفاوت باشد. به طوری که می‌توان وجه تمایز بازنمایی واقعیت در شعر دو شاعر را در قالب زمینه‌مندی یا زمینه‌زدایی از موضوع بازنمایی برشمرد. بدین‌صورت که شاهرودی نه از تجربه زیستۀ دقیق خود یا جامعه ایرانی می گوید و نه اصطلاحات و مفاهیم چپ را به شکل عریان و صریح وارد متن می‌کند. در مقابل، بیانِ گوران مبتنی بر زمینه‌مندی است. او هم به تجربۀ زیستۀ اقلیمی و اجتماعی ملّت کُرد ارجاع می‌دهد و هم اصطلاحات و مفاهیم چپ را به مثابۀ زمینۀ معرفتی وارد شعر می‌کند.

The Representation of Reality in the Poems of two Persian and Kurdish Party Poets (Ismail Shahroudi and Abdullah Goran)

Abstract   The contemporary party poetry as a leader of the committed literary has intended to redefine and reconstruct fundamental concepts such as the history, consciousness, equality and reality under the umbrella of the thoughts of Marxism in order to reorder its dissident against the authoritarianism.  The spread of Marxist beliefs in Persian and Kurdish societies has led to the appearance of comparable topics while they were differed in representation method. Comparative explanation of ideological implications can help to epistemologicallyaesthetically decipher of the poets works. Relying on an analyticaldescriptive methodology, this study aims to explain and illustrate the reconstructed reality in the poems of Ismail Shahroudi and Abdullah Goran as the two prominent representatives of the political committed literary. Results show that despite the climatic and social differences, the presence of an ideological commitment as a prior order has led to the resemblance of the subjects of representation while they are differed in their representation method. Thus, the difference of representation of the reality in the works of the two can be considered in their contextualization or decontextualizing of the representative subject. Shahroudi neither expresses his own lived experience or the experience of the Iranian society nor shows the signs of leftist idioms and concepts in his poems. In contrast, Goran’s expression is based on contextualization. He simultaneously refers to the lived climaticsocial experience of the Kurds and the as the epistemological context puts the idioms and concepts of leftism in his poems.