تحلیل گفتمان سیاستْ در رمان «با شبیرو» نوشتۀ محمود دولت‌آبادی

محمود دولت‌آبادی، رمان «با شبیرو» را در سال 1351 به چاپ رسانده است. آثار فرهنگی و به‌ویژه ادبی، برآیند موقعیت و بافت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی و همچنین گفتمان‌های سیاسی موجود در جامعه هستند؛ ازاین‌رو، در این پژوهش، با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی (بر پایۀ اندیشه‌های جیمز پل جی و نورمن فرکلاف)، به تحلیل گفتمانِ سیاست در رمان «با شبیرو» پرداخته شده است. این رمان متاثر از گفتمان چپ (مارکسیسم و کمونیسم) و حزب توده به نگارش درآمده و در آن، زندگی دردناک انسان‌های فقیر، اعتصاب کارگران، زندگی و فعالیت مبارزان سیاسی و زندانی و سرکوب شدن آنان و همچنین سختی‌ها و دشواری‌هایی که متوجه خانوادۀشان می‌شود، به نمایش گذاشته شده است. استعمارستیزی، غرب‌ستیزی، محکوم کردن دخالت های بیگانه، به‌ویژه انگلیس، لزوم استقلال سیاسی کشور، استبدادستیزی، مخالفت با حکومت و وضعیت موجود، مبارزه با فقر و بی‌عدالتی، انتقاد از سیستم اداری و سیاست‌های دولت، تعهد دربرابر مردم، طرف‌داری از طبقۀ کارگر و گروه‌های در حاشیه و بی‌بهره از قدرت، از جمله ایدئولوژی‌های موجود در این رمان است. آگاهی کامل از بافت تاریخی سیاسی که اثر ادبی در بستر آن شکل گرفته است، موجب فهم همه‌جانبه‌تری از اثر و چراییِ خلق آن می‌شود.