بررسی دلایل اصلی ناکارآمدی و راه کارهای های حل ناکارآمدی سخنگویان فصیح و غیر فصیح زبان انگلیسی در ارتباط کلامی از دیدگاه شناختی

چکیدهبکارگیری یک مدل شناختی به منظور بررسی ابعاد چندگانه ی روانی کلام لازم می باشد. برای نیل به این هدف، این مطالعه از مدل تولید کلام و روانشناختی زبان لولت (1989، 1999 الف) به منظور تعیین دلایل اصلی ناکارآمدی و راه کارهای حل ناکارآمدی سخنگویان فصیح و غیر فصیح زبان انگلیسی استفاده می کند. در ابتدا، یک مقیاس تحلیلی روانی کلام، با اقتباس و تلفیق مقیاس فصاحت کلام کلی نگر فولچر (1996) و مقیاس سنجش صحبت سیستم آزمون بین المللی زبان انگلیسی (2008)، طراحی شد. مقیاس تحلیلی جدید در ارزیابی صداهای ضبط شده 180 فراگیر زبان انگلیسی استفاده شد، و بر اساس این ارزیابی 50 سخنگوی فصیح و 50 سخنگوی غیر فصیح زبان انگلیسی انتخاب شدند. سپس، به منظور تشخیص دلایل اصلی ناکارآمدی و راه کارهای حل ناکارآمدی آنها دو پرسشنامه طراحی شد و مجموعه ای از مصاحبه های بازنگرانه انجام شد. نتایج تحلیل چند گانه واریانس و نیز تحلیل های کیفی نشانگر این امر بودند که سخنگویان غیر فصیح زبان انگلیسی نسبت به سخنگویان فصیح از ناکارآمدی های بیشتری در ارتباط کلامی از جمله ناتوانی در دانش و توانش زبانی، فقدان زمان کافی برای پردازش، و درک شان از ناکارآمدی های موجود در توانش زبانی مخاطب رنج می برند. به عبارت دیگر، سخنگویان غیر فصیح برای بیان منظورشان هیچ طرح کلی نداشتند، پیوسته در جستجوی لغات مناسب برای بیان منظورشان بودند، و نیز در مورد درستی و تلفظ عبارت ها مطمین نبودند. در عین حال، از راه کارهای مناسبی برای رفع این ناکارآمدی ها استفاده نمی کردند و عمدتا پیامشان را کاهش می دادند، یا حتی در بعضی از موارد از انتقال پیام موردنظرشان صرف نظر می کردند. اما، سخنگویان فصیح زبان انگلیسی از این ناکارآمدی ها رنج نمی بردند، و از راه کارهای مناسب از جمله راه کارهای غلبه بر ناتوانی در دانش و توانش زبانی، فقدان زمان کافی برای پردازش، و ناکارآمدی های موجود در توانش زبانی مخاطب در ارتباط کلامی بیشتر از سخنگویان غیر فصیح استفاده می کردند. به بیان دیگر، سخنگویان فصیح می توانستند پیام های مورد نظرشان را به طور پویا به شکل دیگر بیان کنند و نیز می توانستند از راه کارهای مناسبی برای غلبه بر نبود زمان کافی برای پردازش و نیز بر ناکارآمدی های موجود در زبان مخاطب بهره ببرند. یافته های این تحقیق برای سنجش فصاحت کلام و آموزش فراگیران زبان انگلیسی مفید می باشد. واژگان کلیدی: فصاحت کلام، مدل تولید کلام و روانشناختی زبان لولت، دلایل اصلی ناکارآمدی و راه کارهای حل ناکارآمدی در ارتباط کلامی