برآمدن سنّت ادبی پیشا-مشروطه از رهگذر نظامگان ترجمه

بحث اصلی این است که چگونه نظام ترجمه در برآمدن و تکوّن نظامگان ادبی پیشا مشروطه نقش ایفا می‌کند. ترجمه به‌مثابۀ ابزاری برای ایجاد تغییر و تحوّل نه‌فقط در ارکان سیاسی و اجتماعی جامعه، بلکه در تکوین و تکوّن نظامگان فرهنگی ادبی جامعه از رهگذر نظام مطبوعات و به‌ویژه، کمک به ایجاد ژانرهای ادبی تازه تولّد یافته عمل می‌کند. در عصر پیشا مشروطه، رواج ترجمه در قالب یک نظام با خود الگوهای نو و تازه به همراه می‌آورد که پیش‌تر در جامعه سابقه نداشته‌اند. به نظر می‌رسد می‌توان از منظر نظریّۀ نظامگان پیشنهادی اون زهر که دربارۀ جایگاه اَقماری و هسته‌ای ادبیّات ترجمه‌شده بحث می‌کند، از جایگاه نظام ترجمه در عصر پیشا مشروطه، چشم‌اندازی روشن‌تر در تصوّر آورد. درمجموع، ترجمه کمک می‌کند سبک نوشتاری منثور جای سبک منظوم را بگیرد و نظام ترجمه در کنار سایر نظام‌ها، بر سبک و سیاق گونه‌های تازه تولّد یافته در نظامگان ادبی پیشا مشروطه تاثیرگذار است.

the emergence of a literary system in the pre-constitutional era regarding translation as a poly-system

the main point is how translation as a system plays a role in the emergence and transformation of the persian pre-constitutional literary poly-system. as a tool, translation makes a change not only in the social and political sectors of the community but also in the development of the cultural and literary systems of society. in the pre-constitutional era, the prevalence of translation led to the emergence of new patterns that have not previously been prevalent in the community. meanwhile, even-zohar’s poly-system theory can offer illuminating insights into the literary and cultural poly-system prevalent in the pre-constitutional era. overall, the translation system brings with it some new literary genres into the repertoire of the persian literary and cultural poly-system. therefore, the translation system, along with other systems, plays an important role in producing newly-born genres in the pre-modern iranian literary poly-system.