تاثیر ایدئولوژی در ترجمه: بررسی برگردان فارسی خبری از واشنگتن‌تایمز

خبرهای سیاسی از متونی است که ظرفیت بالایی در تقابل‌های ایدئولوژیکی از خود نشان می دهد. این پژوهش سعی دارد راهبردهای مورد استفادۀ مترجم در فرآیند انتقال از متن مبدا به مقصد را مورد واکاوی قرار دهد و پُربسامدترین آنها را در یک متن سیاسی مشخص کند. از سوی دیگر نشان می دهد که چگونه مترجم در آنِ ‌واحد از چندین راهبرد مختلف استفاده می کند تا یک سازۀ نحوی را در جهت پیشبرد اهداف ایدئولوژیکی خود تغییر دهد. به این منظور خبری از واشنگتن‌تایمز در مورد روابط ایران و چین با برگردان فارسی آن در خبرگزاری فارس مقایسه شده و با تکیه بر چارچوب نظری «هتیم و میسون» و رویکرد «ون دایک» مورد واکاوی قرار گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مترجم بیش از همه از راهبردهای حذف و تقلیل، افزایش و تفصیل، پیوند واژگانی، قطبی‌سازی و توصیف کنشگر استفاده کرده است؛ امّا در این میان وی با تاکید بر راهکار حذف و تقلیل، تمایل خود را بیشتر به قطبی‌سازی متن مقصد نشان داده است.

the effect of ideology on translation: a study of the persian translation of the washington times news

political news usually provides ample grounds for ideological confrontations. this research analyzes the strategies used by translators when translating english political texts into persian and determines translators’ most frequently used strategies. in addition, this study shows how translators use several different strategies at once to change a syntactic structure and accomplish their ideological goals. for this purpose, a news item from the washington times about iran-china relations was compared with its persian translation in fars news agency. the analysis was guided by hatim and mason’s theoretical framework and van dijk’s model. the findings show that the most frequently used strategies were expansion, addition, contraction, omission, lexical cohesion, polarization and description of the agent. the translator, however, mainly relied on the two strategies of omission and contraction to polarize the target text.political news usually provides ample grounds for ideological confrontations. this research analyzes the strategies used by translators when translating english political texts into persian and determines translators’ most frequently used strategies. in addition, this study shows how translators use several different strategies at once to change a syntactic structure and accomplish their ideological goals. for this purpose, a news item from the washington times about iran-china relations was compared with its persian translation in fars news agency. the analysis was guided by hatim and mason’s theoretical framework and van dijk’s model. the findings show that the most frequently used strategies were expansion, addition, contraction, omission, lexical cohesion, polarization and description of the agent. the translator, however, mainly relied on the two strategies of omission and contraction to polarize the target text.