نمودهای هویّت ملّی در متون تالیفی و ترجمه‌ای ادبیّات نوجوان

پژوهش حاضر با هدف بررسی نمودهای مولفه‌های هویّت ملّی در ادبیّات تالیفی و ترجمه‌ای نوجوان و بررسی سهم این متون در هویّت‌سازی نوجوانان ایرانی انجام شد. به منظور دستیابی به این هدف، 16 رمان واقع‌گرای نوجوان، متشکل از 8 رمان ترجمه‌ای و 8 رمان تالیفی، به‌دقّت مورد بررسی قرار گرفت و نمونه‌های هویّت ملّی با استفاده از دسته‌بندی قومی‑مدنی مولفه‌های هویّت ملّی که ترکیبی برگرفته از دو دسته‌بندی هویّت ملّی قومی و هویّت ملّی مدنی ارائه‌شده توسط اسمیت (1991) است از این متون استخراج شد. سپس نمونه‌های جمع‌آوری‌شده تحلیل و با یکدیگر مقایسه شد. با توجّه به پیکرۀ پژوهش، نتایج نشان داد میزان مواجهۀ نوجوانان ایرانی با مولفه‌های هویّت ملّیِ غیر ایرانی دو برابر بیشتر از میزان مواجهۀ آنها با مولفه‌های هویّت ملّی ایرانی است. افزون بر این، تنها بخشی از جنبه‌های هویّت ملّی از طریق رمان به کودکان و نوجوانان منتقل می‌شوند. درواقع، با توجّه به فراوانی بسیار پایین برخی نمونه‌های استخراج‌شدۀ هویّت ملّی شامل ویژگی‌های اقتصادی، ایدئولوژیک، سیاسی و قانونی به نظر می‌رسد جنبه‌های پیچیده‌تر هویّت ملّی در این نوع از ادبیّات به حاشیه رانده شده‌اند؛ بنابراین، بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش حاضر، رمان‌های نوجوان سهم قابل‌توجّهی در آگاهی ملّی نوجوانان ایرانی ایفا نمی‌کنند.

Features of Identity in Translational and Non-Translational Children’s Literature

The purpose of the current study was to identify features of national identity in translational and nontranslational children’s literature and analyze the contribution of these texts to identity formation of Iranian children. For the purpose of this study, 16 translational and nontranslational realistic young adult novels, 8 translational and 8 nontranslational, that were published in Iran were scrutinized thoroughly to extract instances of national identity. The instances were extracted based on ethniccivic categorization of national identity features which is a combination of two taxonomies of the civic and ethnic features of national identity provided by Smith (1991). The extracted instances were carefully analyzed and compared to reach a conclusion. The results of the study revealed that Iranian children’s exposure to features of nonIranian national identity is twice the number of their exposure to features of Iranian national identity. Furthermore, only some of the aspects of national identity are introduced to children through novels. In fact, the low frequency of some elements of national identity, including economic, ideological, political and legal features, shows that the more complicated aspects of national identity are marginalized in these texts. The study showed that young adult novels have modest contribution to Iranian children’s national consciousness.