بازقاب بندیِ روایت چندوجهی: مطالعۀ موردی دوبلۀ بینازبانی پویانمایی های پخش شده از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

مقالۀ حاضر با اتّکا به مدل بازروایت در ترجمۀ دیداری‑شنیداری قمی و فرحزاد (الف 2020) به بررسی انواع بازقاب ‌بندی در دوبلۀ بینازبانی پویانمایی‌ های پخش‌شده از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران می ‌پردازد. ازآنجایی‌که روایت‌های دیداری‑شنیداری ماهیّت چندوجهی دارند، علاوه‌بر محل‌ های کلامی، محل ‌های غیرکلامی هم در فرایند بازروایت دستخوش تغییر می ‌شوند که این امر زمینۀ بیشتری را جهت بازقاب‌ بندی در اختیار مترجم و موسسۀ ترجمه قرار می‌‏دهد. بدین منظور از بررسی روایت چندوجهی قمی و فرحزاد (الف 2020) برای تحلیل و مقایسۀ پویانمایی‌ های اصلی و دوبله‌شده در سطح خرد محل‌ های کلامی و غیرکلامی بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که پانزده نوع مختلف بازقاب‌ بندی در ساخت واقعیت در دوبلۀ پویانمایی ‌ها شرکت می ‌کنند که به سه دستۀ بازقاب ‌بندی از طریق تصرف گزینشی، بازقاب‌ بندی از طریق برچسب زدن و بازقاب‌ بندی از طریق جابجایی جایگاه شخصیت‌ها تقسیم می‌ شوند. علاوه‌براین، بازقاب‌بندی زمانی/مکانی انواع دیگر بازقاب‌ بندی را تحت‌الشعاع قرار می‌ دهد. بر اساس این مطالعه، صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران نقشی فعّال در ساخت واقعیت در زبان مقصد ایفا می‌ کند و از ترجمه به‌عنوان ابزاری برای اشاعه و یا سرکوب روایت‌های خاص در پویانمایی ‌های مقصد بهره می ‌گیرد.

Reframing Multimodal Narrative: A Case of Animated Films Dubbed for Islamic Republic of Iran Broadcasting

The present article draws on Ghomi and Farahzad’s (2020) model of renarration in audiovisual translation to explore different types of reframings effected in the interlingual dubbing of animated films broadcast on Islamic Republic of Iran Broadcasting. Given that audiovisual narratives are of multimodal nature and involve nonverbal sites as well as verbal sites, they provide audiovisual translators and audiovisual translation institutes with more opportunities to reframe the target narrative. Therefore, Ghomi and Farahzad’s (2020) Multimodal Narrative Analysis is used to compare and contrast original and dubbed animations at the microlevel of verbal and nonverbal sites. The results of the study revealed 15 types of reframings that participated in the construction of reality in the target animations. They were categorized under 3 groups of reframing through selective appropriation, reframing through labelling and reframing through repositioning characters. Temporal and spatial reframing was found to be underlying all types of reframing. The study concludes that Islamic Republic of Iran Broadcasting has an active role in constructing reality in the target language and uses translation as a tool for accentuating or undermining certain narratives in the target animated films.