بررسی تطبیقی ابزار‌های انسجام در «سورۀ مزَّمِّل» و ترجمۀ آن از موسوی گرمارودی بر پایۀ نظریّۀ انسجام متن هلیدی و حسن

انسجام به سازوکار درون‌متنی زبان گفته می‌شود که سخنور را در ایجاد و برقراری ارتباط در هر جمله یا بین جملات یاری می‌دهد؛ به‌عبارت‌دیگر، انسجام به روابط ساختاری-واژگانی متن اطلاق می‌شود. در پژوهش حاضر به بررسی انسجام متن بر اساس الگوی هلیدی (1976) و نظریّۀ مکمل حسن (1984) با هدف بررسی میزان هماهنگی انسجام در سورۀ مبارکۀ «مزَّمِّل» و ترجمۀ آن از موسوی گرمارودی پرداخته شده است. از نتایج این پژوهش استنباط می‌شود که در این سوره و ترجمه آن، انواع عوامل انسجامی در سطح غیر ساختاری وجود دارد: «انسجام واژگانی» که شامل تکرار، هم‌معنایی، تضاد، شمول معنای، جزء و کل و هم چنین عوامل موردی ازجمله برابری و نام گذاری است و «انسجام دستوری» که شامل انواع ارجاع، جانشینی و حذف است. از رهگذر این پژوهش هم می‌توان به پیوند منسجم میان اجزای سوره و ترجمۀ منتخب پی برد که هم راهی برای شناخت اعجاز قرآن است و هم از درصد بالای مشابهت متن مقصد با متن مبدا در نحوۀ کاربست عوامل انسجام می‌توان دریافت که مترجم در انتقال مفاهیم ترجمه موفق بوده است.

A Comparative Study of Cohesion Factors in Surah Al-Muzzammil and Persian Translation by Musavi Garmarudi: Halliday and Hassan’s Cohesion Theory

Cohesion is a significant aspect of the Quranic language. As a matter of fact, cohesion refers to the structurallexical relations within a text and it is a textual mechanism bringing text sentences together. Halliday’s (1976) model of cohesion was complemented by Hassan’s (1984) cohesion theory. The present study discusses and examines cohesion and cohesive devices in Surah AlMuzzammil (the seventythird chapter of the Qur’an) and its translation by Musavi Garmarudi. The findings suggested that all cohesive devices were employed at a nonstructural level in this Surah and its translation. More specifically, lexical cohesion included reiteration, synonym, antonym, hyponymy, meronymy, equivalence and naming. Additionally, grammatical cohesion contained reference types, substitution and ellipsis. This paper also showed that there is a strong connection and cohesion among various components of the Surah and its translation, which is a basis for understanding the miracles of the Qur’an. Also, such a high degree of similarity between the source text and the target text indicated that the translator was successful in conveying the cohesive devices to the target text.