واکاوی کاربرد آرایه‌های «علم بدیع» در زبان‌های فارسی و انگلیسی با رویکرد تطبیقی

به‌رغم تمام مشابهاتی که بین دو حوزه‌ بلاغت ایرانی‑اسلامی و بلاغت انگلیسی‑اروپایی وجود دارد، توجّه بیشتر حوزه‌ بلاغت ایرانی‑اسلامی به مباحث سه علم بیان، بدیع و معانی و درعین‌حال، گاه دقّت‌ورزی بیشتر در بلاغت انگلیسی‑اروپایی و توجّه بیشتر به بلاغت نوشتاری در گستره‌ جغرافیایی ایران و بلاغت گفتاری در اروپا، از وجوهی است که این حوزه‌های بلاغی را از یکدیگر متمایز می‌کند. رویکرد تطبیقی به بلاغت در دو زبان فارسی و انگلیسی، به‌ویژه در طبقه‌بندی صِناعات مطرح بدیع که موضوعی اصلی این پژوهش است، به پژوهشگر در تحلیل جنبه‌های زیبایی‌شناسی سخن کمک می‌کند و موجب غنای بلاغت در هر دو حوزه‌ زبانی می‌شود. ازاین‌رو، طرح پرسش‌هایی مانند چگونگی روش‌شناسی طبقه‌بندی بلاغت در زبان‌های فارسی و انگلیسی، میزان شباهت‌ها و تفاوت‌ها در چارچوب طبقه‌بندی بلاغت و چگونگی زیبایی‌شناسی بلاغت در این دو زبان، از پرسش‌های اساسی در چنین پژوهشی است که می‌کوشیم با روش تحلیل کیفی‑کمّی‌گرایانه و روش گردآوری کتابخانه‌ای اطّلاعات، به این پرسش‌ها پاسخ دهیم. دستاورد این پژوهش این است که در زبان‌های فارسی و انگلیسی، بیشتر می‌توان به بررسی تطبیقی علم بدیع در مقایسه با دو علم معانی و بیان پرداخت. علم بدیع، در بلاغت فارسی به‌عنوان یک دانش مستقل شناخته می‌شود، بسیار گسترده‌تر از بلاغت انگلیسی است که به‌عنوان علم خاصّی مطرح نیست و اصطلاحات و مفاهیم بدیعی در زبان انگلیسی، گاه با صِناعات علم معانی و بیان درهم‌آمیخته است و نیز مرزهای آرایه‌های لفظی و معنوی برخلاف زبان فارسی در زبان انگلیسی از یکدیگر چندان تفکیک نشده است.

Applications of Rhetorical Figures (Badih) in Persian and English Languages: A Comparative Study

In spite of similarities between IranianIslamic rhetoric and EnglishEuropean rhetoric, figures of speech, figures of expression and semantics have been the focus of the former, while the latter includes accuracy. Also, IranianIslamic rhetoric focuses on written rhetoric, whereases spoken rhetoric is the focus of EnglishEuropean rhetoric. A comparative study of rhetoric in Persian and English, especially in the classification of figures of aesthetics, which is the main focus of this study, helps researchers analyze the aesthetic aspects of speech and enriches our knowledge of rhetoric in linguistics. This research tries to address such questions as how to classify rhetoric in Persian and English, the similarities and differences in the rhetoric classification and rhetorical aesthetics of these two languages. It follows a mixedmethods approach and the data are collected through a library survey. The findings suggest that the comparison of figures of speech in English and Persian should be done in light of semantics and figures of expression. The science of figures of speech in Persian is an independent field of study and is more extensive than English rhetoric, which is not understood as an independent field of study. Figures of speech in English are at times intertwined with figures of expression and meaning. The border of figures of speech in Persian is more distinctive than that of English.