ترجمه طنز در دوبله فارسی سریال انیمیشن بچه رئیس: بررسی شیوه‌های ترجمه در دو محیط مقصد متفاوت

ترجمه‌ طنز کلامی در محیط دیداری‌شنیداری چالشی جدی برای مترجمان است. هدف از این پژوهش، بررسی ماهیت چالش‌هایی است که ترجمه‌ طنز را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. بدین‌منظور، عبارت‌های طنزآمیز چهارده قسمت از انیمیشن سریالی طنز بچه رئیس توسط پنج مترجم حرفه‌ای شناسایی شده و سپس ترجمه‌ آن‌ها در دو کانال تلویزیونی نهال و جم جونیور مقایسه شدند. هدف از این مقایسه، شناسایی استراتژی‌های به‌کار‌رفته در ترجمه‌ عبارات طنزآمیز بود. نتایج حاکی از آن است که بین هر پنج مترجم در زمینه شناسایی جوک‌ها، معماها، طنزهای زبانی، ادات سبکی، دست‌انداختن، تحقیر و تمسخر و نیز خودکوچک‌شماری توافق وجود داشته است. مرحله‌ دوم تحقیق نشان داد که «ترجمه‌ تحت‌اللفظی» پربسامدترین استراتژی در دوبله‌ کانال جم جونیور و «جایگزینی» و «حذف» استراتژی‌های غالب کانال نهال بودند. همچنین نتایج نشان داد که کانال نهال، دیالوگ‌ها را به‌گونه‌ای ترجمه کرده که به فرهنگ کودکان ایرانی نزدیک باشد. به‌عبارت دیگر، ترجمه در این کانال مقصدمدار بوده است. این در حالی است که ترجمه‌ کانال جم جونیور چیزی بین بومی‌سازی و بیگانه‌سازی است.

Humor Translation in Persian Dubbing of an American Animation “The Boss Baby”: Investigating Translation Strategies in Two Different Reception Environments

Abstract;Translating verbal humor in audiovisual texts poses a serious challenge to translators, so this study investigated the nature of challenges which affect the translation of humor. For this purpose, the translators’ perception of humorous expressions from fourteen episodes of an animated comedy entitled “The Boss Baby” were identified and the selected expressions were compared to their dubbings conducted by Nahal and Gem Junior channels and the translation strategies were analyzed, then the impact of the reception environment and the reasons for using each strategy were investigated. The frequency and percentage of strategies applied were calculated and the findings revealed that while literal translation was the most frequently used strategy in Gem Junior channel, substitution and omission were the dominant strategies used in the other one. Nahal channel naturally rendered the dialogues in a way which is familiar to the Iranian children’s culture; therefore, it’s translation was targetoriented. On the other hand, Gem Junior channel apos;s translation opted for a method which was between domestication and foreignization. Finally, the results showed that the tra