فضایل حضرت علی (ع) در قصیده لامیّه‌ ابن عباد

اسماعیل بن عباد، ملقب به صاحب، وزیر فرهیخته و شاعر برجسته ایرانی و عربی‌سرای قرن چهارم است. صاحب ادیب و سراینده‌ای متعهد و شیعی است، که در بسیاری از اشعار خود تعهد و پای‌بندی‌اش را به مذهب شیعه و دفاع از حقانیت اهل بیت علیهم‌السلام نمایان کرده است. وی شیفته اهل بیت، به‌ویژه حضرت علی‌ (ع) است. یکی از قصاید مشهور و برجسته صاحب در مدح حضرت «قصیده لامیّه» است. ابن عباد در این قصیده به بیان مناقب و فضایل آن حضرت، به‌نحوی بسیار شیوا و دلکش، پرداخته است. مدح صاحب از حضرت علی‌ (ع) در این قصیده مدحی قلبی و برخاسته از عمق جان و اعتقاد اوست. درواقع این ابیات اقتباسی بسیار زیبا و روشن از آیات قرآن و احادیث پیامبر (ص) است. وی در این ابیات تصویری بسیار درخور از شخصیت حضرت علی‌ (ع) ترسیم می‌کند، هرچند قلم بشر را توان آن نیست که تمام زوایای شخصیت آن گوهر هستی را به تصویر بکشد. در این مقاله برآن‌ایم به بررسی پاره‌ای از فضایل شخصیت حضرت علی‌ (ع)، که صاحب بن عباد در این قصیده به آن اشاره کرده است، بپردازیم.