خوانشی نو از خطبه جهادیه امام علی(ع) بر اساس نظریه فراکارکرد متنی(رویکرد نقش‌گرای هلیدی)

بر اساس نظریه هلیدی، یکی از ویژگی‌های متن، داشتن انسجام است، بنابراین بااهمیت دادن به ساختار آغازگری پایانی و نشان داری و بی نشانی هر بند، شیوه و عملکرد نویسنده در القای پیام مورد نظر خویش را معین می کند. بر اساس نظریه مذکور، با بررسی ارتباط دستوری، واژگانی و پیوندی یک متن، تحلیل جامعی از چگونگی انسجام و به هم پیوستگی بندهای مختلف آن به دست می آید. این پژوهش، خطبه جهادیه امام علی(ع) را بر اساس فراکارکرد متنی(رویکرد نقش گرای هلیدی) و به شیوه توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار داده است. نتایج به دست آمده، نشان از آن دارد که اغلب بندهای خطبه مذکور، آغازگر مرکّب دارد و مخصوصاً بیان آن با چنین آغازی، نقطه مناسبی برای القای پیام بوده است و بر انسجام متن صحّه می گذارد. همچنین سایر گونه های انسجامی چون ارجاعدرون متنی، جانشینی، حذف، انسجام واژگانی به ویژه عبارات مترادف و نیز انسجام پیوندی از عناصر برجسته این متن است. بررسی این خطبه از نهج البلاغه بر اساس نظریه هلیدی، ارزش و اهمیت آن را هم در زمینه مذهبی و هم زمینه ادبی،بیشتر مشخّص می کند.

a new reading of the jihad sermon of imam ali (a.s.) based on the theory of textual meta functionality (halliday’s role oriented approach)

according to halliday’s theory, one of the characteristics of the text is to have coherence, therefore, by giving importance to the beginning end structure and marking and unmarking of each paragraph, it determines the author’s method and performance in inducing his intended message.  based on the mentioned theory, by examining the grammatical, lexical and linking relationship of a text, a comprehensive analysis of how its different clauses are coherent and interconnected is obtained. this research has examined the jihad sermon of imam ali (a.s.) based on the meta textual approach (halliday’s role oriented approach) in a descriptive analytical way. the results show that most of the clauses of the mentioned sermon have a compound beginning, and especially its expression with such a beginning was a suitable point for inducing the message and validates the coherence of the text. also, other types of cohesion such as intra textual reference, substitution, deletion, lexical cohesion, especially synonymous expressions, and also link cohesion are prominent elements of this text. the examination of this sermon from nahj al balaghah based on halliday’s theory, further identifies its value and importance in both religious and literary contexts.