آموزه‌های سیاسی نهج‌البلاغه در رسالۀ طب‌الممالک قطب‌الدین نیریزی

یکی از مهم ترین رسائل سیاسی در اواخر دوره صفویه، رساله طب الممالک است که توسط «سید قطب الدین محمد نیریزی شیرازی»درباره اصلاح شیوه حکمرانی تالیف یافته است. بخش قابل توجهی از این رساله، دربردارنده آموزه های سیاسی نهج‌البلاغه است که نیریزی با استمداد از آن، در پی اصلاح وضعیت نامطلوب اجتماعی و سیاسی عصر خود برآمده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با رویکردکتاب‌خانه ای اسنادی درصدد است تا جایگاه نهج البلاغه را در حل چالش های اجتماعی و سیاسی در این دوره ارزیابی کرده است.یافته های پژوهش نشان می دهدکه رساله نیریزی ادغامی از اندیشه سیاسی نهج البلاغه، اندیشه پادشاهی و اخلاق سیاسی شکل گرفته است و با استناد از آموزه های سیاسی نهج البلاغه، درصدد پاسخگویی به مسائلی از قبیل فساداداری وبحران اقتصادی،نبودنهادنظارتی در قدرت،بی‌اعتنایی به فرامین قرآنی وسنت معصومین بوده است.

Political teachings of Nahj al-Balaghah in Qutbuddin Nirizi’s treatise on medicine

One of the most important political treatises in the late Safavid era is the treatise TebalMamalek written by Sayyed Qutb aldin Mohammad Neyrizi Shirazi on reforming the way of governance. A noteworthy part of this treatise contains the political teachings of Nahjal Balaghah, from which Neyrizi has sought to correct the undesirable social and political conditions of his time. The present study seeks to evaluate the position of Nahjal Balaghah’s position in solving social and political challenges in the said period through a descriptiveanalytical method and a librarydocumentary approach.The findings show that Neyrizi is an integral part of Nahjal Balaghah’s political thought, monarchy and political ethics. Quoting the political teachings of Nahjal Balaghah, it has sought to respond to issues such as corruption and economic crisis, lack of regulatory body in power, disregard for the Qur’anic commands and the traditions of the infallibles.