تاثیر جغرافیای محیطی بر اخلاق و رفتار مردم بصره در عصر امام علی(ع)

شناخت محیط و عوامل جغرافیایی شهر بصره و تاثیر آن ها در اخلاق و رفتار  مردم، در کنار آگاهی از سایر عوامل فردی و اجتماعی مردمان این شهر در عصر امام علی(ع) می تواند اسباب انحراف بصریان در بیعت شکنی با امام علی(ع) و برپایی جمگ جمل را روشن تر نماید. امام علی(ع) بعد از پیروزی در جنگ جمل، بصریان را نکوهش کرده و افکار سفیهانه مردم این شهر را متاثر از عواملی از جمله جغرافیایی بصره دانسته است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی و با گردآوری داده های کتابخانه ای به ویژه کتاب نهج البلاغه و بیانات حضرت علی(ع) در مواجهه با مردم بصره، تلاش می کند علل و اسباب رفتار و اخلاق مردم را در مخالفت با امام علی(ع) در حوزه تاثیر عوامل جغرافیایی در آن دوران تبیین نماید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که محیط طبیعی و عوامل جغرافیایی مانند(آب، خاک، هوا، مسیرهای موصلاتی، بندری بودن، نزدیکی به کشورهای متمدن و غیره) در کنار عوامل متعدد دیگر، در اخلاق و رفتار بصریان تاثیر گذاشته و در نتیجه بخشی از علل و زمینه های انحراف آن ها از امام علی(ع) به واسطه محیط طبیعی شکل گرفته است. البته عوامل طبیعی تاثیر جبرگونه و غیرقابل تغییر نداشته و فقط تسهیل کننده و بسترساز انحراف رفتاری مردمان بصره در رویارویی با امام علی(ع) در عصر علوی بوده است. تاثیرپذیری بخشی از بصریان از این عوامل و همیشگی نبودن آن ها بیانگر مفید بودن این تاثیر در کلام امام علی(ع) است.

The effect of environmental geography on the ethics and affirmation of the people of Basra in the era of Imam Ali (as)

Understanding the environment and geographical factors of Basra city and their impact on people’s morals and behavior along with awareness of other individual and social factors of the people of this city in the era of Imam Ali (AS) can be the cause of visual deviation in breaking allegiance to Imam Ali (AS) and waging war. Make the sentence clearer. After the victory in the Battle of Jaml, Imam Ali (AS) condemned the Basrians and considered the Sufi thoughts of the people of this city to be influenced by factors such as the geographical environment of Basra.The present study, in a descriptiveanalytical way and by collecting library data, especially the book of Nahj alBalagheh and the statements of Imam Ali (AS) in the face of the people of Basra, tries to find the causes and behavior of the people in opposition to Imam Ali (AS) in the field of factors. Explain geography at that time. The results of this study show that the natural environment and geographical factors such as (water, soil, air, transportation routes, port status, proximity to civilized countries, etc.) along with many other factors, affect morality and visual behavior and as a result part of The causes and grounds for their deviation from Imam Ali (as) are formed by the natural environment.Of course, natural factors have not had an algebraic and unchangeable effect, and they have only facilitated and caused the behavioral deviation of the people of Basra in the face of Imam Ali (as) in the Alawite era.