نقش انگاره سفر در معناداری زندگی از منظر نهج‌البلاغه و مولفه‌های آن در ساحات درونی انسان

استفاده از انگاره‌ها برای تمثل بخشیدن به امور ذهنی و درونی در بسیاری از عرصه‌ها و ازجمله متون دینی پیشینه‌ای کهن دارد. در نهج‌البلاغه برای تبیین مسئله معناداری زندگی از انگاره‌های گوناگونی استفاده شده است که یکی از آن‌ها «زندگی به‌منزله سفر» است. در این مقاله پس از استقصای کامل موارد کاربرد واژه سفر و زندگی و نیز دیگر واژگان مرتبط با موضوع با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین این انگاره در ساحت‌های درونی آدمی یعنی شناخت، احساس و اراده پرداخته شده است. مولفه‌های شناختی انگاره سفر باورهایی مانند مبدا، معاد، جایگاه انسان، ویژگی‌های مسیر، راهنمای سفر، مراحل و مقاطع سفر و موانع و دشواری‌های آن را در برمی‌گیرد. مراد از مولفه‌های عاطفی این انگاره احساس‌هایی مانند شوق، آرامش، امید، تعالی، کامیابی، اعتمادبه‌نفس، پویایی و ارزشمندی است و سرانجام، مولفه‌های ارادی معناداری مواردی مانند تعهد به سیر و آمادگی برای آن، زهد، فرصت‌جویی، بازگشت از انحراف، غلبه بر موانع و پایداری در حرکت را در برمی‌گیرد. امتیاز انگاره سفر بر دیگر انگاره‌های معناداری زندگی در دو عامل است: 1قدرت بیشتر برای تمثل بخشیدن به ویژگی‌های معناداری زندگی و 2شمول آن بر انگاره‌هایی مانند تجارت، کشتزار، مسابقه و کارزار که همگی ملازم با سفر منظور می‌شده‌اند.

The Role of Image of Travel in the Meaning of Life from the Perspective of Nahj al-Balagha and Its Components in the Inner Human Areas

The use of Images to represent mental and internal affairs in many fields, including religious texts, has a long history. Nahj alBalagha used various images to explain the meaning of life, one of which is life as a journey. In this paper, this descriptiveanalytical method is used to explain this notion in the inner human areas of cognition, emotion, and will. Cognitive components of the notion of travel include beliefs such as origin, resurrection, human status, route characteristics, travel guide, stages and processes of travel and its obstacles and difficulties. The emotional components of this notion include feelings such as enthusiasm, calm, hope, excellence, prosperity, selfesteem, dynamism, and value and finally it involves sincerity, opportunity, reversal, overcoming obstacles and sustainability in movement. The notion of travel image over other meaningful life concepts has two factors: 1) more power to represent the meaningful features of life and 2) its inclusion of such images as commerce, land, competition, and campaign that all have to do with Travel.