اخلاق موقت دکارت و تفسیر پست‌مدرنِ نیچه‌ای-فوکویی از اخلاق؛ خوانش بینامتنی

دکارت در فرایند واکاوی معرفت‌شناختی خود، که به شک دستوری شهرت دارد، نوعی از انضباط رفتاری را با وصفِ موقت برگزیده است. در این توصیه‌نامه‌ی اخلاقی، بدون حاجت به مبنای فلسفی پیشین و فارغ از مضمون اعتقاد و میزان انسجام یا استحکام آن، زیستن بر مبنای اصولی مفید، مشترک و نسبتاً ساده ترویج می‌شود. پرسش این‌جاست که میان این تفسیرِ حداقلی از اخلاق- که با تمهیدی آسان به تصدیق ضرورتِ اخلاق و کشف مصادیقِ عمده‌ی آن روی می‌آورد- با اخلاق موسوم به پست‌‌مدرن- که در شرایط تاریخی متاخر از تجربه‌های دکارتی و با نگاهی سخت‌گیرانه به امکان و ارزش اخلاق می‌نگرد- چه رابطه‌ای قابل تصور است؟ در مقام پاسخ و بر مدار خوانشِ بینامتنی از روابط چندلایه و متداخل میان دو راهبرد موقت(دکارتی) و پست‌مدرن(نیچه‌ای- فوکویی) نسبت به اخلاق، این نتیجه حاصل می‌شود که: راهبرد رفتاری موقتِ دکارت تبصره‌ای بر حضور اخلاق در اندیشه‌ی پست‌مدرن و رکنِ دوام این گفتمان است.

descartes’ provisional ethics and postmodern ethics of nietzsche and foucault; intertextual reading

descartes, in his epistemological inquiry process, known as grammatical doubt, has chosen a kind of behavioral discipline with a provisional state. in this type of moral advice, living on the basis of common and relatively simple principles is promoted without the need for a previous philosophical basis, and regardless of the content of the belief and the degree of its coherence or strength. the question is that what is the conceivable relationship between: a) this minimalist interpretation of morality, which takes the easy preparation of acknowledging the necessity of morality and discovering its major instances, and b) the so-called postmodern morality, which in the later historical context of descartes, and it takes a much stricter view of the possibility and value of morality? by an intertextual reading of the relationship between provisional and postmodern perceptions of ethics, it seems that descartes’s provisional behavioral strategy is a commentary on the presence of ethics in postmodern discourse and, in fact, it is the pillar of the survival of this discourse regarding to the necessity of ethics.