نگاهی به امردینی درنسبت با امرسکولار و امر عرفی بازخوانی امر سکولار در روایت بیژن عبدالکریمی

در عالم معاصر یکی از مهم ترین مباحث، موضوع سکولاریسم است و بسیاری از فلاسفه در این حوزه دست به تاملات جدی زده اند و در این مقاله که نقدی بر کتاب پرسش از امکان امر دینی به قلم بیژن عبدالکریمی است ما رویکرد او در این اثر را مورد نقد و بررسی قرار داده ایم. بیژن عبدالکریمی یکی از پیشروترین و پرکارترین فیلسوفان معاصر ایرانی است که تلاش کرده است ژانری خلق کند که هم در حوزه آکادمیک با مخاطبان خویش به گفت وگو نشیند و هم در حوزه عمومی حضور یابد و هم در مجموع بتواند بنیان های فلسفی و چارچوب های نظری انحطاط تمدنی ایران را مورد نقادی جدی قرار دهد تا از قِبل آن بتوان راهکارهایی عملی برای برون رفت از وضعیت کنونی را بازآفرید. البته نادرست خواهد بود اگر پروژه عبدالکریمی را تنها محدود به ایران یا جهان اسلام بدانیم، زیرا یکی از وجوه غالب در تفکر او «انسان معاصر» است و بسیاری از بحث ها و ایده های وی در طی این سال ها معطوف به «وجه جهانی» انسان روزگار کنونی است. غفلت از این وجوه نوعی جفا در فهم پروژه اصلی اوست. اما نخستین پرسشی را که باید مطرح نمود این پرسش به ظاهر بدیهی است: پروژه فکری عبدالکریمی چیست؟

An Inquiry into religious question in relation to the secular and the urf: Revisiting Bijan Abdolkarimi’s Narrative of the Secular

Bijan Abdolkarimi is one of the most progressive contemporary philosophers in Iran. He has attempted to invent a genre that could enable him to address the public and the academic circles. In this article, it has been argued that Abdolkarimi has conceptualized the question of religion in relation to the secular issue in a sense that one cannot see any distinction between this concept and ’Urf’. This lack of distinction seems to be related to his inability to view ’Urf’ as a nonCatholic concept and by disregarding the meaningdomain of Urf, he has fallen prey into the traps of catholicization of knowledge which seems to be very influential in the context of the Shiite thought. But the question is how could Abdolkarimi deliver himself from such a dilemma? First of all, he should make a categorical distinction between the domain of Urf and the filed of Secular and secondly he should not conceptualize the meaning domains of Urf in terms of Christianity which led him to divide the theological categories into sacred and secular while in the Islamic metaphysics the being is distinguished in terms of ’Ghayb’ and ’Shahadat’. I shall dwell upon these and other apsects of Abdolkarimi’s project.