بررسی شرایط سینوپتیکی و ترمودینامیکی توفان تندری منجر به سیل شدید 28 تیرماه سال 1394 در البرز مرکزی

توفان‌های تندری نوعی از توفان است که عموماً با ابرهای همرفتی و معمولاً با سیلاب‌های لحظه‌ای و گاهی تگرگ و باد شدید همراه هستند. ابرهای مربوط به توفان‌های همرفتی در بیشتر مناطق مشاهده می‌شوند، اما درصد کوچکی از این توفان‌های همرفتی تولید شرایط هوای سخت و سیل‌های ناگهانی را می‌کنند و خسارات زیادی به بار می‌آورند. یکی از این توفان‌های تندری مرگ‌بار، توفان تندری 28 تیرماه 1394 است که دارای خسارات مالی و جانی فراوانی بود. در این پژوهش به بررسی شرایط سینوپتیکی و ترمودینامیکی این توفان تندری پرداخته شده است. هدف از انجام این پژوهش پیش‌بینی احتمال وقوع توفان تندری، تعیین شدت توفان احتمالی، تعیین مکان توفان همرفتی و ارتباط آن با سامانه‌های سینوپتیکی بوده است. در این راستا از داده‌های ncep/ncar، تصاویر ماهواره‌ای nova/avhrr، داده‌های جو بالا و نرم‌افزارهای grads، envi، raob و arcgis برای رسیدن به اهداف فوق استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که شرایط سینوپتیکی مساعد برای وقوع توفان تندری ازجمله کم‌فشار تراز دریا، ناوه تراز میانی، همگرایی رطوبت و وجود رطوبت در لایه‌های پایینی جو وجود دارد. همچنین هسته اصلی توفان که بین کرج و قزوین قرار دارد با مرکز بیشینه امگای منفی تراز 500 هکتوپاسکال منطبق است. نتایج شاخص‌های ناپایداری برای ساعت 00utc نشان داد که شاخص‌های ko، ki، ji و vt شدت ناپایداری را قوی و توفان همرفتی شدید را پیش‌بینی کرده‌اند. 6 شاخص نیز ناپایداری(توفان همرفتی) متوسط و فقط دو شاخص توفان همرفتی ضعیف را پیش‌بینی کرده‌اند. نرم‌افزار raob حداکثر سرعت قائم در این ساعت را 30 متر بر ثانیه برآورد کرده است که نشان‌دهنده صعود شدید و درنتیجه وقوع توفان تندری شدید است.