|
|
تحلیل و شناسایی الگوهای همدیدی توفانهای گردوغبار غرب ایران
|
|
|
|
|
نویسنده
|
بابایی فینی ام السلمه ,صفرراد طاهر ,کریمی مصطفی
|
منبع
|
جغرافيا و مخاطرات محيطي - 1395 - دوره : 5 - شماره : 17 - صفحه:105 -120
|
|
|
چکیده
|
پژوهش حاضر بهمنظور شناسایی الگوهای همدیدی موثر در ایجاد توفانهای گردوغبار با استفاده از داده فراوانی روزهای گردوغباری (سازمان هواشناسی) و دادههای شبکهای روزانه شامل فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، بردارهای مداری و نصفالنهاری باد از مرکز ملی پیشبینیهای محیطی (ncep) با قدرت تفکیک مکانی 5/2 درجه طول و عرض جغرافیایی در دوره زمانی 1989 تا 2010 در منطقه غرب کشور انجام گرفته است. جهت بررسی نرمال بودن دادههای فراوانی روزهای گردوغباری از آزمون کلموگروف – اسمیرنف و برای بررسی تفاوت میانگینها از آزمون تی با دو نمونه مستقل و تفسیر نتایج آن از آزمون لِون استفاده شده است و نتایج آزمون بیانگر بیشتر بودن میانگین فراوانی گردوغبار در دوره گرم، نسبت به دوره سرد است که این تفاوت در سطح 95 درصد معنادار بود. با تایید تفاوت معناداری فراوانی دادههای گردوغبار در دوره گرم و سرد سال، الگوهای همدیدی شکلدهنده 40 مورد گردوغبار طی سال های 2000 تا 2010 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که سازوکار-های ایجادکنندۀ گردوغبار نیز در این دو فصل متمایز از همدیگر هستند. در فصل سرد با توجه به تنوع بیشتر الگوهای گردش جو و سامانههایی که خاورمیانه را تحت تاثیر قرار میدهند، 2 الگوی کلی براساس استقرار یک کم ارتفاع یا پر ارتفاع در سمت غربِ کم ارتفاع شمالی و پر ارتفاع جنوبی سبب رخداد گردوغبار می شوند؛ حالآنکه در فصل گرم همزمان با استقرار پرفشار جنب حاره روی ایران، تشکیل کمفشار حرارتی بر روی کانونهای گردوغبار و استقرار یک کم ارتفاع در تراز 850 ه.پ بر فراز آن سبب همگرایی جریان هوا در سطح زمین و متعاقباً برداشت ذرات خاک میگردد که همراه جریانهای جنوب غربی جلوی ناوه وارد غرب ایران میشوند.
|
کلیدواژه
|
گردوغبار ,الگوهای همدید ,خاورمیانه ,غرب ایران
|
آدرس
|
دانشگاه پیام نور, استادیار, ایران, دانشگاه تهران, استادیار, ایران, دانشگاه تهران, استادیار, ایران
|
پست الکترونیکی
|
mostafakarimi.a@ut.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|