تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی

استان یزد ازجمله استان‌های کم بارش ایران است که تقریباً نیمی از آن را بیابان و دشت کم آب‌وعلف پوشانده و همواره در معرض طوفان گرد و غبار است. در این مطالعه سعی شده است با استفاده از مدل‌‌های عددی، رویکردی مناسب برای تحلیل دینامیکی طوفان‌های گرد و غبار استان یزد به کار گرفته شود. ابتدا طوفان‌های گرد و غبار در دوره آماری1388-1379 بررسی‌شده و طوفان‌های گرد و غبار شدید (با دید زیر 1000 متر) انتخاب شدند که شامل 20 مورد می‌باشند. از بین تاریخ‌های استخراج‌شده یکی از شدیدترین طوفان‌های گرد و غبار که در تاریخ8 خرداد 1382 اتفاق افتاده و دید را در ایستگاه‌های یزد و میبد و طبس نزدیک به صفر رسانده بود، به‌تفصیل بررسی گردید. برای این منظور ابتدا با استفاده از خروجی‌های مدل wrf به تحلیل همدیدی و دینامیکی طوفان پرداخته‌شده است. سپس برای بررسی چشمه طوفان، خروجی‌های مدل wrfبه مدل hysplit داده شد و مسیرهای برگشت رسیده به ایستگاه‌ها، به دست آمد. نتایج نشان می‌دهند که عبور سامانه‌های چرخندی از سطوح بالای جو و ریزش هوای سرد ناشی از آن‌ها همراه با گرمایش سطحی در سطح زمین، زمینه ایجاد ناپایداری در منطقه را ایجاد کرده است. این شرایط همراه باوجود لایه آمیخته عمیق در مناطق مرکزی و خشک ایران در ساعت‌های قبل از شروع طوفان و همچنین منطقه بیشینه همگرایی باد و سرعت سطحی قوی در ساعت وقوع طوفان، این طوفان‌ را به‌وجود آورده است. بررسی مسیرهای برگشت نیز نشان‌دهنده وجود چشمه احتمالی طوفان در مناطق خشک و نمک‌زار حاصل از خشک شدن باتلاق گاوخونی و کویرهای اطراف آن است.