شناسایی پهنه‌های آسیب پذیر شهرک شهید باهنر مشهد از منظر پدافند غیر عامل

تامین پدافند غیر عامل شهر در شرایط پیش از بحران از مهم‌ترین وظایف برنامه ریزان و طراحان شهری است. در بررسی پدافند غیر عامل، عوامل و عناصر متعددی مانند کاربری اراضی، شبکه دسترسی، تراکم و... تاثیرگذارند که به وسیله آن‌ها می‌توان پهنه‌های آسیب پذیر شهر در شرایط بحرانی را تشخیص داد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی پهنه‌های آسیب پذیر پدافند غیر عامل در یک تحلیل چند معیاری و ارائه پیشنهاد‌های کاهش دامنه آسیب پذیری پدافند غیر عامل در شهرک شهید باهنر مشهد می‌باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی – تحلیلی و با بررسی و تحلیل ادبیات موضوع گسترده پدافند غیر عامل به ارائه چارچوب نظری پژوهش پرداخته است و پس از تهیه نقشه‌های تحلیلی توسط نرم‌افزارهای (gis) و (space syntax)، در ادامه با استفاده از روش‌های تحلیلی کیفی (delphi) و (ahp) به تحلیل و اولویت‌دهی پهنه‌های آسیب پذیر پدافند غیر عامل اقدام نموده، و در انتها توسط روش تحلیل‌گر همپوشانی وزن‌دار (weighted overlay) به شناسایی پهنه‌های آسیب پذیر بافت شهرک شهید باهنر مشهد اقدام نموده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که از میان شاخص‌های قابل بررسی، سه شاخص معابر شریانی درجه یک، مراکز امدادی و مخازن آب بیشترین و شاخص‌های تراکم جمعیتی کم و بافت مرمتی کم ترین اهمیت را در فرایند شناسایی پهنه‌های آسیب پذیر داشته‌اند. از نتایج مهم این پژوهش می توان به تاثیر نبود دسترسی های جمع و پخش کننده پیرامونی بر آسیب پذیری محدوده و مشخص شدن میزان درصد پهنه های آسیب پذیر محدوده در سه طبقه حیاتی، حساس و مهم اشاره کرد.