پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی

این مقاله با هدف پیش‌بینی خطرپذیری ناشی از بحرانِ طوفان جهت ضرورت توجه به مدیریت بحران شهر خاش انجام شده است. با در نظر داشتن سرعت آستانه ای طوفان به مقدار 15 متر بر ثانیه، گل طوفان های ماهانه، فصلی و سالانه شهر خاش با نرم‌افزار wrplot 8.0.2 ترسیم گردید. به روش گامبل و سری های جزئی به پیش بینی دوره های بازگشت طوفان 1 تا 100 ساله برای بازه زمانی ماهانه، فصلی و سالانه بر مبنای آخرین داده های ثبت شده (از سال 1365 تا 1397) پرداخته شد. نتایج تحلیلی با دو مدل فوق، نشان داد دوره های بازگشت طوفان به روش سری های جزئی با شدت بیشتر و به روش گامبل، با شدت کمتر پیش بینی شده است، در دوره بازگشت 100 ساله شدیدترین طوفان های ماهانه خاش به روش گامبل با شدت های 29 و 29.1 متر بر ثانیه بوده است؛ اما در روش سری های جزئی شدیدترین طوفان های ماهانه برای دوره بازگشت 100 ساله با شدت های 32.2، 31.7 و 30.4 متر بر ثانیه است. روش سری های جزئی به سبب پیش بینی های حد بالاتر، که در ایمنی سازه ها و کاهش خسارات جانی و مالی اهمیت دارد، روش مناسب تری نسبت به توزیع گامبل برای پیش بینی طوفان های خاش و برنامه ریزی جهت مدیریت بهینۀ بحران به نظر می رسد.

forecasting the vulnerability of khash city due to storm hazard by gamble method and partial series

this study aims to predict the vulnerability caused by hurricane crises and highlights the importance of effective crisis management in khash city. using a storm threshold speed of 15 m/s, the monthly, seasonal, and annual wind patterns of khash city were analyzed with wrplot 8.0.2 software. to predict storm return periods for intervals ranging from 1 to 100 years, the gumbel method and partial series method were applied based on the latest recorded data (1986–2018).the analytical results revealed that storm return periods were predicted with greater intensity using the partial series method compared to the gumbel method. for the 100-year return period, the gumbel method estimated the most severe monthly storms with intensities of 29.1 m/s, while the partial series method predicted stronger storms with intensities of 32.2 m/s, 31.7 m/s, and 30.4 m/s.the results suggest that the partial series method provides a more reliable prediction of hurricanes than the gumbel distribution. this method’s higher upper-limit estimates are particularly valuable for ensuring the safety of structures and for developing strategies to reduce human and financial losses. consequently, the partial series method is recommended for hurricane prediction and optimal crisis management planning in khash city.