ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم

پیوستگی عملکرد بوم‌شناختی به دلیل فراهم کردن اتصالات بوم‌شناختی از مهم‌ترین انواع اتصالات زیستی در ‏بین زیستگاه‌ها و اکوسیستم‌های طبیعی محسوب می‌شود. ‏ازهم ‌گسیختگی زیستگاه‌ها و به دنبال آن افول کاهش پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین، از دلایل ‏اصلی نابودی تنوع زیستی است. بر این اساس در مطالعه حاضر با بهره‌گیری از رویکرد بوم‌شناسی سیمای سرزمین به ارزیابی عملکرد و ‏پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین ‏در جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم پرداخته شد. بدین ترتیب با شناسایی ‏هم‌زمان عملکرد‌های بوم‌شناختی و ‏اولویت‌بندی اثر موانع، وضعیت پیوستگی بوم‌شناختی در این منطقه در طی سال‌های 1989-2021، موردبررسی و تحلیل قرار گرفت.‏‏ همان‌طور که نتایج نشان داد، در این منطقه بیشترین پراکندگی عملکردهای بوم‌شناختی در اراضی بایر و در ‏مقابل بیشترین موانع در پهنه‌های جزر و مدی قابل‌مشاهده است. با توجه به عملکردهای ‏بوم‌شناختی و موانع موجود، بیشترین وسعت از جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم تحت تاثیر موانع بوم‌شناختی ‏می‌باشند که از دلایل آن می‌توان به توسعه فعالیت‌‌های انسانی، کاهش اراضی جنگلی و پیشروی پهنه‌های آبی و ‏جزر و مدی در منطقه اشاره نمود. همچنین نتایج حاکی از روند کاهشی در عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی منطقه و در مقابل افزایش روند اثر موانع است. ازاین‌رو عملکردها و پیوستگی بوم‌شناختی با میزان تراکم جنگل‌های مانگرو ‏رابطه‌ای مستقیم دارد، بدین معنا که با کاهش رویشگاه‌های جنگلی تحت تاثیر مخاطرات محیطی و انسانی، ‏میزان عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی نیز کاهش یافته است. با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه، ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی می‌تواند امکان تحلیل ‏اصولی از ‏فعالیت‌های توسعه‌ای برای افزایش رفاه انسانی را از طریق حفظ پیوستگی زیستگاه و افزایش پایداری ‏‏اکوسیستم‌ها فراهم نماید. همچنین نتایج این مطالعه به‌عنوان یک راهکار مدیریتی می‌تواند به حفاظت و ‏برنامه‌ریزی صحیح در راستای توسعه فعالیت‌های انسانی و به دنبال آن مخاطرات و پیامدهای محیطی کمک ‏کند.‏

evaluation of function and landscape ecological connectivity ‎ in khamir-qeshm mangrove forests

ecological connectivity function is one of the most important types of biological connections ‎among natural ecosystems due to providing ecological connections. habitat fragmentation and ‎the subsequent decline of landscape ecological connectivity is one of the main reasons for the ‎devastation of biodiversity. accordingly, in the present study, using the landscape ecology ‎approach, the function and landscape ecological connectivity was evaluated in the mangrove ‎forests of khamir-qeshm. in this way, by identifying the ecological functions and prioritizing ‎the barrier effect, the state of ecological continuity was discussed in this area from 1989-2021. ‎the results demonstrated that the most dispersion of ecological functions can be seen in the ‎bare land‎ and the most barrier effect in the tidal area‎. according to the ecological functions and ‎the existing barriers, most of the mangrove forests of khamir-qeshm are under the influence of ‎ecological barriers, the reasons for which can be mentioned to the development of human ‎activities, the reduction of forest lands, and the advancement of water body and tidal area in the ‎region. the results indicate a decreasing trend in the function and ecological continuity of the ‎area, and on the contrary, an increasing trend in the barriers effect. ecological ‎functions and continuity have a direct relationship with the density of mangrove forests, ‎meaning that with the reduction of forest habitats under the influence of environmental and ‎human hazards, the level of ecological function and continuity has also decreased. according to ‎the results, the assessment of ecological function and continuity can provide the possibility of ‎analyzing the principles of development activities to increase human well-being by maintaining ‎habitat continuity and increasing the stability of ecosystems. the results of this study, as a ‎management solution, can help to protect and plan properly in line with human activities ‎development, followed by environmental risks and consequences.