زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی

شاخص‌های ریخت‎سنجی به‌عنوان ابزاری برای شناسایی و مشخص کردن بخش‌های تغییر شکل یافته به‌وسیله گسل‌های فعال مورداستفاده قرار می‌گیرند. تاکنون در گستره موردبررسی ارتباط بین زمین‌ساخت فعال و ریخت زمین‌ساخت موردمطالعه قرار نگرفته است. با تعیین فرآیندهای فعال در حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد و تمهیدات لازم، تا حدود زیادی می‌توان از خسارت‌های ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله در این منطقه جلوگیری کرد. بر همین اساس حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد با استفاده از شاخص‌های ناهنجاری سلسله مراتبی (∆a)، گرادیان طولی رود (sl)، شکل حوضه (ff)، تراکم زهکشی (dd) و برجستگی نسبی (bh) در 18 حوضه زهکشی منطقه مشخص و بر اساس آن پهنه‌بندی شد. در امتداد گسل‌های شمال البرز، خزر و آذرک، حسن گیل و راندگی طالقان میزان این شاخص‌ها افزایش یافته و در نتیجه می‌توان استنباط کرد که زمین‌ساخت منطقه موردبررسی در اثر فعالیت این گسل‌ها فعال است. شاخص زمین‌ساخت فعال نسبی (iat) منطقه از لحاظ سطح فعالیت زمین‌ساختی به چهار دسته بسیار بالا، بالا، متوسط و کم پهنه‌بندی شد. در حدود 66.5 درصد از منطقه تحت سیطره فعالیت گسل‌های اصلی منطقه است و هم‌چنین گسل‌های فرعی دیگری که در اثر حرکات زمین‌ساختی اخیر تشکیل شده‌اند، فعالیت زمین‌ساختی متوسط به بالایی را ارائه می‌دهند.

exploring the active tectonics of kalardasht and abbasabad basin based on morphometric indices

morphometric indices are widely used as a tool for identifying and characterizing the deformed sections by active faults. so far, the relationship between active tectonics and morphotectonics has not been studied in the studied area. by determining active processes in the klardasht and abbasabad basin and taking the necessary measures, it is possible to avoid damages caused by natural hazards such as floods and earthquakes in this area. in this study, using morphometric indices, the basins of a part of central alborz were investigated in terms of the influence of active tectonics. so, the klardasht and abbasabad basin was analyzed using hierarchical anomaly index (∆a), longitudinal river gradient index (sl), form factor index (ff), drainage density index (dd) and relative prominence index (bh) in 18 drainage basins of the specific area. along the north alborz, khazar and azarak faults, the amount of these indicators increased. so, it can be concluded that the tectonics of the studied area is active due to the activity of these faults. finally, by determining the relative active tectonic index (iat), the region was zoned into four categories (very high, high, medium and low) in terms of the level of tectonic activity. in about 66.5% of the region, which is dominated by the activity of the main faults in the region. other sub-faults formed by recent tectonic movements show moderate to high tectonic activity.