بررسی داده‌های مرکز ecmwf در پایش و پیش‌بینی توفان‌های گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان)

به‌منظور بررسی توفان‌های گردوغبار جلگه خوزستان از آمار 13 ایستگاه سینوپتیک در بازه 17 ساله (2016-2000) استفاده شد. روزی به‌عنوان روز توفانی انتخاب شد که دید افقی کمتر از 200 الی 100 متر، در بیش از 70 درصد ایستگاه‌ها گزارش‌شده باشد. برای تحلیل شرایط جوی از داده‌های شبکه‌بندی شده مرکز پیش‌بینی‌های میان‌مدت جوی اروپا و برای نمایش الگوی فضایی گردوغبار از مقادیر aod سنجندِ modis استفاده گردید. بررسی‌ها نشان دادند که 4 الگوی فضایی در منطقه سبب رخداد چنین شرایطی می‌شوند. انتقال گردوغبار از کانون‌های شمال و غرب عراق و شرق سوریه به‌عنوان کانون‌های اصلی و مناطق خشک شده مرزی بین استان خوزستان و کشور عراق به‌عنوان تشدیدکننده فعالیت‌های ریزگردها به شمار می‌روند. افزایش شرایط ناپایداری در ترازهای زیرین و وجود یک سری اغتشاشات جوی که به‌صورت بی‌دررو خشک صورت پذیرفته، سبب خیزش گردوغبار از مناطق احتمالی و سرازیر شدن آن به منطقه شده است. با انجام شاخص سازی، پارامتر تاوایی نسبی تراز 850 هکتوپاسکال در شناسایی کانون‌های احتمالی ریزگردها مناسب یافت شد. بدین‌صورت که برای پیش‌بینی گردوغبار در منطقه زمانی که سرعت باد به بیشینه خود بر روی کانون‌های ریزگردها می‌رسد، انتظار می‌رود با تاخیری 24 الی 48 ساعته در منطقه شاهد رخداد توفان‌های شدید گردوغبار بود؛ اما وجود ناپایداری‌ها و افزایش تاوایی نسبی بر روی کانون‌ها سبب شده تا فرآیندِ مذکور افزایش‌یافته و در کمتر از 24 ساعت ذرات به منطقه شارش نمایند. درنهایت پیشنهاد می‌شود جهت پایش و پیش بینی توفان های گردوغباری در منطقه از داده های با توان تفکیک بالا استفاده گردد تا بتوان در پیش بینی ها به یک دقت قابل‌قبول دست‌یافت.

evaluation of ecmwf center data in monitoring and forecasting dust storms in southwestern iran (case study: khuzestan plain)

in order to investigate dust storms in khuzestan plain, statistics of 13 synoptic stations in a period of 17 years (2000-2000) were used. one day was chosen as a stormy day when the horizontal visibility of less than 200 to 100 meters was reported in more than 70% of the stations. to analyze the weather conditions, the networked data of the european center for medium-term forecasting were used. to show the spatial pattern of dust, the aod values ​​of the modis sensor were used. studies have shown that four spatial patterns in the region cause such conditions. dust transfer from the north and west of iraq and eastern syria as the main centers and dry border areas between khuzestan province and iraq are considered as intensifying dust activities. increased unstable conditions in the lower levels and the existence of a series of atmospheric disturbances that have taken place in a dry manner have caused dust to rise from possible areas and flow into the area. by indexing, the relative fineness parameter of 850 hps was found to be suitable in identifying possible foci of fine dust. thus, to predict dust in the region when the wind speed reaches its maximum on the dust centers, it is expected to witness the occurrence of severe dust storms with a delay of 24 to 48 hours in the region. however, the existence of instabilities and the increase of relative equilibrium on the foci have caused the mentioned process to increase and the particles to flow to the region in less than 24 hours.