تبیین الگوی اثرگذاری ظرفیت تاب‌آوری شهری بر امنیت غذایی خانوارهای شهری در دوران پاندمی کرونا (مطالعۀ موردی: شهر ماسال)

ویروس کرونا سال‌ها پیشرفت در کاهش فقر،  بهبود گرسنگی، افزایش مراقبت‌های بهداشتی و کیفیت آموزش را با خطر جدی روبه‌رو کرد. شیوع ویروس کرونا طبق گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی بر شمار گرسنگان، فقرا و افراد دارای سوءتغذیه افزوده است و جهان را با موجی از ناامنی غذایی روبه‌رو کرده است. در همین راستا نقش ظرفیت تاب‌آوری شهری در سطح خانوار و اجتماع، در کاهش اثرات بحران بر کیفیت زندگی و بازیابی توان اولیه و حفظ آن در طول پاندمی قابل‌توجه است. ظرفیت‌ تاب‌آوری مجموعه‌ای از شرایط است که خانواده‌ها را قادر می‌سازد در مواجهه با شوک‌ها به انعطاف‌پذیری لازم دست یابند. ظرفیت تاب‌آوری در این مقاله شامل سه جنبۀ جذبی، تطبیقی ​​و تغییرپذیری و همچنین طیف وسیعی از ظرفیت‌های خاص می‌شود. تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی، مبتنی بر پیمایش(زمینه‌یاب) است؛ همچنین با توجه به واکاوی ارتباط بین متغیرهای مستقل(ظرفیت تاب‌آوری) و وابسته (شاخص‌های امنیت غذایی) در زمرۀ تحقیقات همبستگی نیز قرار می‌گیرد. جامعۀ آماری تحقیق شامل سرپرستان خانوار در شهر ماسال، روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چندمرحله‌ای و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر 384 نفر تعیین گردیده است. هدف آن تبیین نقش ظرفیت تاب‌آوری شهری در حفظ وضعیت شاخص‌های امنیت غذایی (موجود بودن غذا، دسترسی به غذا، بهره‌مندی غذایی و پایداری) در طول پاندمی کرونا در شهر ماسال است. برای این کار از نرم‌افزارهای spss و lisrel 8.80  استفاده شده است. نتایج معادلات ساختاری می‌دهد ظرفیت‌های سه‌گانه در حفظ و بهبود شاخص‌های‌امنیت غذایی موثر بوده‌اند. همچنین ظرفیت‌های زیر تاثیر منفی کرونا را بر امنیت غذایی خانوار کاهش داده است: سرمایۀ اجتماعی، سرمایۀ انسانی، کسب اطلاعات، دارایی‌ها، تنوع معیشتی، شبکه‌های ایمنی، دسترسی به بازارها و خدمات، توانمندسازی زنان، حکمروایی و قابلیت‌های روانی، قابلیت‌های اجتماعی.

Explaining the Impact Pattern of Urban Resilience Capacity on Food Security of Urban Households during the Corona Pandemic (Case Study: Masal City)

Over the recent years, the corona virus has seriously jeopardized progress in reducing poverty, improving hunger, increasing health care, and improving the quality of education. The outbreak of the virus, according to international organizations, has increased the number of hungry, poor and malnourished people, and has left the world with a wave of food insecurity. In this regard, the role of urban resilience capacity at the household and community level in reducing the impacts of the crisis on the quality of life and restoring the original power and maintaining it during a pandemic is significant. Resilience capacity is a set of conditions, considered to make families resilient enough to deal with shocks. Resilience capacity in this study have absorption, adaptiveness and variability aspects as well as a wide range of specific capacities. This survey is descriptive-analytical. Also, considering the analysis of the relationship between independent variables (resilience capacity) and dependent is also a correlation research. The statistical population of the study included heads of households in Masal city. The sampling method was multi-stage cluster sampling and sample size were determined using Cochran’s formula of 384 people. The aim is to explain the capacity of urban resilience to maintain food security during the Corona pandemic in Masal. SPSS and LISREL 8.80 were used for this purpose. Structural equations show that the capacities have been effective in improving food security. The following capacities also reduced Corona’s negative impacts on food security: social and human capital, information, assets, livelihood diversity, safety shelters, market access, women’s empowerment, governance, and psychological capabilities like trust for adaptation.