تحلیل و بررسی عوامل موثر بر توانمندی روان‌شناختی زعفران کاران روستایی با توجه به راهبردهای مدیریت ریسک محور تولید (مطالعه موردی: دهستان رشتخوار)

زعفران به‌عنوان گران بهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان ازجمله گیاهانی است که با توجه به سازگاری در برابر خشکی، نقش قابل توجهی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مناطق خشک و نیمه‌خشک ازجمله دهستان رشتخوار دارد. بر این اساس، با توجه به اینکه، بلاهای طبیعی زندگی انسان ها به‌ویژه روستانشینان را از نظر اقتصادی، اجتماعی تهدید کرده و گاه زندگی آنان را دچار اختلال کرده است. لذا هدف تحقیق حاضر، تحلیل و بررسی عوامل موثر بر توانمندی روان‌شناختی زعفران کاران روستایی با توجه به راهبردهای مدیریت ریسک محور تولید دردهستان رشتخوار است. این پژوهش به روش توصیفی‌– تحلیلی انجام گردیده است. در این راستا، عوامل موثر بر توانمندی روان‌شناختی در 355 خانوار زعفران‌کار ساکن در 13 روستای بالای 100 خانوار این دهستان موردبررسی قرار گرفت. ابزار جمع‌آوری اطلاعات میدانی در این مطالعه، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با کسب نظرات متخصصان، کارشناسان و اساتید و پس از چند مرحله اصلاح و بازنگری به دست آمد. پایایی آن، با استفاده از آزمون مقدماتی و از طریق 30 پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت که برابر با 0.86 است. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها نیز از ماتریس ذی نفعان در مدل تلفیقی asm، نرم‌افزار spss و برای تحلیل فضایی از نرم‌افزارهای و topsis fazi استفاده گردید. یافته های تحقیق حاکی از آن است بین عوامل موثر بر توانمندی روان‌شناختی زعفران کاران روستایی و مدیریت ریسک محور تولید رابطه معناداری وجود دارد و همچنین یافته‌های تحقیق نشان می دهد که در بین عوامل تاثیرگذار بر توانمندی روان‌شناختی، عامل داشتن توانایی و تصمیم گیری در راهبردهای مدیریت ریسک محور تولید توسط کشاورزان زعفران کار از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ بنابراین، نتایج نشان می دهد که بهتر است برگزاری کلاس های آموزشی جهت توانمندی به‌منظور به‌کارگیری بهتر مدیریت ریسک در بین کشاورزان زعفران کار دور از ذهن مسئولین و کارگزاران دولتی نباشد.

Analysis of factors affecting the psychological capacity of rural saffron farmers according to production risk management strategies (Case Study: Rashtkhar District)

Saffron as the most valuable agricultural and medicinal product in the world is one of the plants that due to its adaptation to drought, has a significant role in the economic and social situation of arid and semiarid regions, including Rashtkhar village. Accordingly, given that natural disasters have threatened the lives of humans, especially villagers, economically and socially, and sometimes disrupted their lives. Therefore, the purpose of this study is to analyze the factors affecting the psychological competence of rural saffron farmers according to production risk management strategies in Rashtkhar rural area. This research has been done by descriptiveanalytical method. In this regard, the factors affecting psychological ability in 355 saffron working families living in 13 villages with more than 100 households in this district were studied. The field data collection tool in this study was a researchermade questionnaire whose apparent and content validity was obtained by obtaining the opinions of specialists, experts and professors and after several stages of correction and revision. Its reliability was confirmed using a preliminary test through 30 questionnaires, which is equal to 0.86. For data analysis, the stakeholder matrix in the integrated model of ASM, SPSS software and for spatial analysis, software and TopsisFazi were used. Findings indicate that there is a significant relationship between the factors affecting the psychological empowerment of rural saffron farmers and riskbased production management. Also, the research findings show that among the factors affecting psychological empowerment, the factor of ability and decisionmaking in production riskbased management strategies by saffron farmers is more important. Therefore, the results show that it is better to hold training classes for empowerment in order to better use risk management among saffron farmers, not far from the minds of government officials and agents.