بررسی ویژگی های مورفوسکوپی و گرانولومتری رسوبات نبکا منطقه شهداد کرمان

در این پژوهش، به بررسی ویژگی های مورفوسکوپی و گرانولومتری رسوبات نبکا در منطقه شهداد کرمان پرداخته شده است. رسوبات نبکا که حاصل ترسیب رسوبات بادی در پای بوته های گیاهی در مسیر حمل رسوبات بادی است، می تواند شاخصی خوب در بازسازی تحولات محیطی باشد. این پژوهش در سطوح تراکمی بیابان لوت در منطقه شهداد صورت گرفت. در ابتدا با توجه به حجم رسوبات و ارتفاع نبکا، نبکا شاخص انتخاب شد. سپس در یک پروفیل طولی در فواصل نیم متری نمونه برداری با کمک دستگاه مغزی گیر صورت گرفت. مجوعا ده نمونه رسوب از عمق 10 سانتی متری برداشت و جهت اندازه گیری ویژگی های گرانولومتری، مورفوسکوپی و خصوصییات فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه منتقل شدند. میانگین جورشدگی ذرات 1.29 می باشد، عمده نمونه ها دارای جورشدگی نسبتاً خوبی هستند. کج شدگی ذرات در محدوده 0.16 تا 0.82 می باشد که نزدیک به طبقه سوم یعنی متقارن است. میانگین کشیدگی نمونه ها 1.74 می باشد که نشان می دهد کشیدگی وضعیت منحنی در طبقۀ کشیده تا بسیار کشیده می باشد. طبق نتایج بدست آمده ph نمونه ها کمی به سمت قلیایت است. با توجه به ec اندازه گیری شده مشخص شد که نمونه های زیرین دارای شوری بیشتری نسبت به نمونه های سطحی می باشند. تصویربرداری توسط میکروسکوپ پلاریزان انجام شد. وضعیت مورفوسکوپی دانه ها نشان دهنده عوامل تخریب و همچینن بیانگر فاصله منطقه برداشت و رسوب گذاری بود. نتایج نشان داد که اکثر ذرات دارای قطر کمتر از 200 میکرون می باشند که با توجه به رابطه بین مسافت حمل توسط باد و قطر ذرات، منطقه برداشت در فاصله ای حدود 50-20 کیلومتری قرار دارد.

Evaluation of Morphoscopy and Granulometry Characteristics of Nebkha Sediments

1 Introduction;Nabkhas are sand dunes that form around vegetation. They have been reported in many parts of the world. Nabkhas are often associated with areas having degraded soil and vegetation. In these landscapes, information on the formation, structure and growth of coppice dunes can provide distinct clues about environmental changes. Therefore, to evaluate and control desertification resulting from vegetation change it is critical to understand the coppice dune dynamics. Many studies have showed the importance of aeolian processes, including the erosion of sediments and their deposition under the shrub canopies. This study focused on evaluation of morphoscopy and granulometry characteristics of nebkha sediments in ShahdadKerman.;2 Materials and Methods;The study was conducted in the Southwest Lut playa, Shahdad, Kerman province. A coppice dune was selected. The height of the selected dune was measured from the base of the dune to the center of the mesquite canopy, which typically protrudes about 15m. Sediment sampling was conducted on the top 10cm of the sediment. Sediments were sampled every 0.5m coppice dune. The samples were transported to laboratory for determining morphoscopy and granulometry characteristics such as sorting and skewness and sediments physiochemical properties such as EC, pH, SAR, particle size distribution (sand, silt and clay).;3 Results and Discussion;The samples belonging to lower part of nebkha had higher EC than those of the upper parts. Average pH of the samples was 4.23. Mean grain size for sediments on the upper and lower parts of the dune was 208μm and 115μm, respectively. Mean sorting was 1.29. The lower samples are generally better sorted compared with the upper samples. Skewness of grainsize distribution was 0.160.82. Mean kurtosis of all the samples was 1.74. The results of kurtosis showed that the upper samples exhibited the lowest kurtosis. The results of morphoscopy showed distance of deposited sediments around Nebkha from their source area was approximately 2050 km exhibiting their short distance from source area.