|
|
بهکارگیری روش های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی مخاطرات زیست محیطی تالاب بین المللی شادگان، خورالامیه و خورموسی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جعفری آذر سمیرا ,سبزقبایی غلامرضا ,توکلی مرتضی ,دشتی سولماز
|
منبع
|
جغرافيا و مخاطرات محيطي - 1396 - دوره : 6 - شماره : 24 - صفحه:97 -119
|
|
|
چکیده
|
وجود تالاب ها و پهنه های آبی منحصربهفردی نظیر تالاب بین المللی شادگان، خورالامیه و خورموسی با ویژگی های خاص علاوه بر اینکه یک ثروت ملی به شمار می آیند، از جایگاه و اهمیت محلی، ملی و بینالمللی برخوردار می باشند؛ اما متاسفانه این اکوسیستم ها امروزه با تنگناهای بسیاری از جمله ریسک های ناشی از عوامل طبیعی و فعالیت های انسانی همراه هستند؛ بنابراین با توجه به اهمیت حفاظت از محیطزیست بالاخص اکوسیستم های آبی و تالاب ها، این تحقیق در سال 1394 با هدف شناسایی عوامل تخریب و تهدید تالاب بین المللی شادگان، خورالامیه و خورموسی بهمنظور وضع قوانین کارآمد و اتخاذ مکانیسم های مناسب در برخورد با تخریبکنندگان و مدیریت صحیح و پایدار، صورت پذیرفت. بدین منظور ابتدا با استفاده از تکنیک دلفی ریسک های شاخص تالاب شناسایی و بهمنظور رتبه بندی و مشخص نمودن اولویت عوامل تهدید، از روش های تصمیم گیری چند معیاره ahp و topsis استفاده گردید. نتایج اولویت بندی 35 عامل ریسک در دو گروه طبیعی و زیست محیطی (ریسک های فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی، اقتصادیاجتماعی و فرهنگی) بر اساس سه شاخص شدت اثر، احتمال وقوع و حساسیت محیط پذیرنده حاکی از آن است که به ترتیب برحسب میزان نزدیکی (cl+)، پدیده خشکسالی و تغییرات اقلیم (1)، برداشت آب در بالادست و طرح توسعه آبی (0/9106)، احداث سد در بالا دست (0/91) و آلودگی نفتی (0/7991) به ترتیب در اولویت های اول تا چهارم می باشند. همچنین نتایج نشان می دهد که پدیده خشکسالی و تغییرات اقلیم، برداشت آب در بالادست (طرح توسعه آبی)، احداث سد در رده بحرانی و آلودگی نفتی، پساب های صنعتی و تردد لنج ، شناور و قایق ها در رده غیرقابلتحمل برای تالاب قرار دارند؛ بنابراین بدون تردید شناخت درست و دقیق عوامل تهدید کننده تالاب ها بر اساس اهمیت و میزان تاثیرگذاری آن ها می تواند زمینه را برای جلوگیری و مقابله اصولی تر با این عوامل و نیز تهیه و اجرای دقیق طرح های حفاظت از تالاب ها و مدیریت زیست محیطی آن ها فراهم آورد.
|
کلیدواژه
|
ارزیابی مخاطرات، زیست محیطی، تالاب بین المللی، تصمیم گیری چندمعیاره
|
آدرس
|
دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان, گروه محیط زیست, ایران, دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|