دگرگونی و تحول در ویژگی‌های خاکها تحت تاثیر پستی و بلندی و سفره‌ی‌ آب زیرزمینی در منطقه‌ی دشت ارژن، استان فارس

به منظور بررسی اثرات پستی و بلندی و سفره‌ی آب زیرزمینی بر تحول خاکها، منطقه‌ی دشت ارژن با وضعیت رطوبتی خاک زریک و وضعیت حرارتی مزیک انتخاب گردید. ابتدا با استفاده از عکسهای هوایی و نقشه های پستی و بلندی، موقعیت و وضعیت تقریبی منطقه‌ی مشخص شد. سپس یک مقطع طولی و یک مقطع عرضی در نظر گرفته شد و جمعاً 6 خاکرخ در منطقه‌ی حفر گردید، که از آنها، 4 خاکرخ به عنوان خاکرخ های شاهد منطقه‌ی انتخاب شدند. نتایج تشریح خاکرخ و مطالعات صحرایی نشان دادند که در گیتاشناسی رسوبات آبرفتی- واریزه ای بادبزنی شکل خاکها در راسته های اِنتی سول و اینسپتی سول، و در گیتاشناسی های دشتهای دامنه ای و اراضی، پست خاکها در راسته اینسپتی سول جای می گیرند. از نظر خصوصیات فیزیکو- شیمیایی نیز تفاوتهای قابل توجهی در نوع بافت، میزان و ژرفا شستشوی آهک، مواد آلی، درصد رطوبت اشباع، ph، ec و cec دیده شد. از مهمترین فرایندهای خاکسازی در این منطقه‌ی می توان به تجمع مواد آلی در سطح خاک، و تشکیل افق‌های کمبیک و کلسیک اشاره کرد. در این منطقه‌ی، به دلیل کشت کار بی رویه، شرایط رنگ و ضخامت برای تشکیل اپی پدون مالیک تامین نگردید، که می توان آن را یک تهدید جدی برای خاکهای ایران قلمداد کرد؛ یعنی، به دلیل فرسایش زیاد و کشاورزی ناپایدار، خاکها به تدریج از راسته مالی سول به اینسپتی سول تبدیل می شود. نتایج کانی شناسی نیز نشان دادند که در این منطقه‌ی میزان اسمکتیت نسبت به کانیهای دیگر برتری نسبی دارد، و پس از آن کایولینیت، ایلیت و کلریت در مراتب بعدی قرار می‌گیرند. علت بیشتر بودن اسمکتیت نسبت به سایر کانیها را می توان احتمالاً به زیاد بودن آن در مواد مادری، و تبدیل ایلیت به اسمکتیت نسبت داد.