ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم آبیاری قطره‌ای (سطحی و زیرسطحی) در کشت ذرت دانه‌ای تحت تاثیر سطوح مختلف آبیاری

چکیده زمینه و هدف: محدودیت منابع آب، ضرورت استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی را نشان می‌دهد. یکی از راه‌های استفاده بهینه از آب، اعمال کم آبیاری در روش‌های مدرن آبیاری از جمله آبیاری قطره‌ای است. روش بررسی: در این تحقیق به‌منظور ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم آبیاری قطره‌ای (سطحی و زیرسطحی) در کشت ذرت دانه‌ای تحت تاثیر سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه ارزوئیه استان کرمان در سال زراعی 1398 اجرا گردید. تیمارها سه سطح پتانسیلی (i1=35, i2=50, i3=65 سانتی بار جهت شروع آبیاری) به‌عنوان عامل اصلی و دو سیستم آبیاری قطره‌ای (سطحی=s1 و زیرسطحی =s2) به‌عنوان عامل فرعی بودند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بالاترین حجم آب مصرفی، عملکرد محصول، تعداد ردیف دانه در بلال و تعداد دانه در هر ردیف به ترتیب با مقادیر 9430 مترمکعب در هکتار، 11/32 تن در هکتار، 23/45 عدد و 48/85 عدد در تیمار 35 سانتی‌باری اعمال شده در سیستم آبیاری قطره‌ای زیرسطحی به‌دست آمد. بحث و نتیجه گیری: این درحالی است که کارایی مصرف آب در تیمار 50 سانتی‌باری اعمال شده در سیستم آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در حدود 4 درصد نسبت به تیمار یاد شده بیشتر بود اما تحلیل اقتصادی نشان داد که این تیمار در جایگاه c قرار گرفته است. لذا با توجه به تحلیل اقتصادی صورت گرفته پیشنهاد می‌گردد که نقطه پتانسیلی 35 سانتی‌بار اعمال شده در سیستم آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در کشت ذرت دانه‌ای استفاده گردد.

technical and economic analysis of drip irrigation system (surface and subsurface) in grain maize cultivation under different irrigation levels

background and objective: limited water resources indicate the need for optimal use of water in the agricultural sector. one of the best ways to use water is to apply deficit irrigation in modern irrigation methods, such as drip irrigation.methods: in this study, in order to technically and economically analyze the drip irrigation system (surface and subsurface) in the cultivation of grain maize under different levels of irrigation, an experiment in the form of split-plot and randomized complete block design with three replications was conducted in orzooieh region of kerman province in 2019. the treatments included three potential levels (i1= 35, i2 =50, i3=65   cm to start irrigation) as the main factor and two drip irrigation systems (surface = s1 and subsurface = s2) as the secondary factor.findings: the results showed that the highest volume of water use, crop yield, number of grain rows per maize, and number of grains per row were 9430 m3 per hectare, 11.32 tons per hectare, 23.45, and 48.85, respectively, in 35 centibar treatment applied in the subsurface drip irrigation system.discussion and conclusions: while the water used efficiency in the 50 centibar treatment applied in the subsurface drip irrigation system was about 4% higher than the above-mentioned treatment, but the economic analysis showed that this treatment is in the c position. therefore, according to the economic analysis, it is suggested that the potential point of 35 centibar applied in the subsurface drip irrigation system be used in grain maize cultivation.