تعیین ارزش اقتصادی آب آبیاری و بررسی واکنش کشاورزان به کاهش منابع آب در دسترس مزارع سد مارون بهبهان

هدف پژوهش حاضر تعیین ارزش اقتصادی آب آبیاری و بررسی واکنش مصرف کننده (کشاورزان) به سیاست کاهش منابع آب در دسترس در مزارع زیرسد مارون بهبهان در استان خوزستان است. برای انجام این تحقیق، از رویکرد برنامه ریزی ریاضی مثبت (pmp) و توابع تولیدمنطقه ای محصولات کشاورزی(swap) استفاده شد. ابتدا ارزش اقتصادی آب آبیاری در مزارع تحت پوشش سد مارون بهبهان براساس محصولات عمده ی منطقه ی مورد مطالعه(گندم، ذرت، حبوبات و محصولات جالیزی) تعیین شد. سپس، واکنش کشاورزان به سیاست کاهش منابع آب در دسترس تحت سناریوهای کاربردی 10%، 20%، 30% و 40%مورد تحلیل وارزیابی قرارگرفت و تغییرات سود ناخالص کشاورزان و تغییرات الگوی کشت محصولات به دست آمد. داده های به دست آمده مربوط به سال زراعی97-1396 می باشند. پس از حل مدل، ارزش اقتصادی هر مترمکعب آب آبیاری در سطح مزارع بهبهان 2292 ریال برآوردشد. نتایج نشان داد که تفاوت قابل توجهی بین ارزش اقتصادی آب آبیاری و نرخ آب بهای پرداختی کشاورزان وجود دارد و کاهش آب در دسترس سبب افزایش ارزش اقتصادی آب آبیاری و کاهش سودناخالص کشاورزان می شود و از طرفی این سیاست باعث صرفه جویی در آب و راهی برای تخصیص مجدد آن برای تولید محصولات با صرفه ی اقتصادی بیشتر می باشد. همچنین در این مطالعه مشخص شد که بین هر متر مکعب آب آبیاری و قیمت آب پرداخت شده توسط کشاورزان تفاوت اقتصادی قابل توجهی وجود دارد و فقط حدود 48٪ از ارزش اقتصادی آب از نظر هزینه تولید و حمل و نقل پرداخت می شود. در ﭘﺎﯾﺎن، ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﻣﺼﺮف ﺑﯽروﯾﻪیآب، ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺮخ آبﺑﻬﺎی ﭘﺮداﺧﺘﯽ ﺑﺮای ﮐﺸﺎورزان ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روﻧﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ارزش اﻗﺘﺼﺎدی آب و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﻼف درآﻣﺪی ﮐﺸﺎورزان ﭘﯿﺶﻧﻬﺎدﻫﺎﯾﯽ دادهﺷﺪ .

Determining the economic value of irrigation water and investigating the response of farmers to the reduction of available water resources in the farms of Maroon Dam in Behbahan

The aim of the present study is to determine the economic value of irrigation water and to examine the reaction of consumers (farmers) to the policy of reducing water resources available in MaroonBehbahan rootstock farms in Khuzestan province. To do this research, the approach to Positive Mathematical Programming (PMP) approach and the State Wide Agricultural Production (SWAP) were used. First, the economic value of waterirrigation in farms covered by MaroonBehbahan Dam was determined based on the products of the main study area (wheat, corn, cereals and vegetable products). Then, the reaction of farmers to the policy of reducing available water resources under the scenarios of 10%, 20%, 30% and 40% were analyzed and evaluated. Changes in farmers’ gross profits and changes in cultivation patterns were examined. The data obtained are related to the 20162017 crop year. After solving the model, the economic value of ach cubic meter of irrigation water at the level of Behbahan farms was 2292 Rials. The study found that there is a significant economic difference between each cubic meter of irrigation water and the price of water paid by farmers, and only about 48% of the economic value of water is paid for in terms of production and transportation costs. The results also showed that there is a significant difference between the economic value of irrigation water and the rate of waterpayments for farmers, and the decrease in available water increases the economic value of irrigation water and reduces the gross profit of farmers.