تحلیل اسنادی سیاست‌گذاری سلامت در دولت‌های هشت‌گانه جمهوری اسلامی ایران از سال 1400-1368 (با تاکید بر مصوبات هیات دولت)

مقدمه: به دلیل ساختار اقتصاد سیاسی ایران و نقش دولت در سیاست گذاری اجتماعی، شناخت تحولات سیاستهای اجتماعی - رفاهی کشور از جمله بهداشت و درمان در دولتهای پس از انقلاب اسلامی از مهم ترین مسائل جامعه شناسی سیاسی به شمار می آید. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، تحلیل اسنادی سیاست گذاری سلامت در دولت های هشت گانه جمهوری اسلامی ایران از سال 1400-1368 (با تاکید بر مصوبات هیات دولت) بود. روش پژوهش: در این مطالعه از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی با تاکید بر مصوبات هیات دولت در سال های 1368 تا 1400 استفاده شد. مصوبات مذکور ابتدا به شیوه کدگذاری باز و ثانویه و در نهایت به مقوله های اصلی سیاست گذاری حوزه سلامت تبدیل شدند. پایایی کدگذاری ها از طریق کدگذاری مجدد در طول دو هفته، به میزان 75% و از طریق پایایی بین کدگذاران (دو کدگذار مختلف) با میزان 90% مورد تایید قرار گرفت. یافته ها: یافته های این پژوهش حاکی از آن است که مصوبات دولت ها در حوزه سلامت، بهداشت و درمان با خط مشی اصلی و شعارهای انتخاباتی آنان همخوانی دارد، اما رویکرد سیاسی دولت های هشت گانه تاثیر چندانی بر سیاست گذاری آنان در حوزه سلامت نداشته است و این سیاست ها بیشتر کوتاه مدت و مقطعی و منطبق با شرایط جامعه بوده است. همچنین هیچ کدام از دولت ها در زمینه های سیاست گذاری های شناسایی شده در این پژوهش، تعادل کافی را نداشته اند. نتیجه گیری: شاید این دولت ها بر مبنای شعارها و خط مشی های خود حرکت کرده باشند، اما همگی بر اساس اقتضائات کوتاه مدت سیاست گذاری سلامت را انجام داده و این سیاست گذاری ها یک خط واحد برای دستیابی به اهداف بلندمدت در نظام سلامت را دنبال ننموده اند.

document analysis of health policy in the eight successive governments of the islamic republic of iran from 1989 to 2021: (emphasizing cabinet resolutions)

introduction: due to iran's political-economic structure and the government's role in social policymaking, understanding the transformations in social-welfare policies, including health and medical care, in the post-islamic revolution governments is among the key issues in political sociology. therefore, the aim of this research was to conduct a document analysis of health policy in the eight successive governments of the islamic republic of iran from 1989 to 2021, with an emphasis on cabinet resolutions. the study employed a qualitative content analysis method, focusing on cabinet resolutions from 1989 to 2021. methods: in this study, we employed a qualitative content analysis approach with an inductive method, focusing on government board approvals from 1989 to 2021. initially, these approvals underwent open and secondary coding methods, ultimately evolving into the primary categories of health policy. the reliability of the coding was substantiated through a re-coding process conducted over two weeks, achieving a consistency rate of 75%. additionally, inter-coder reliability between two distinct coders was established at a rate of 90%. results: the findings indicate that government resolutions in the health sector, including health and medical care, are consistent with their primary policies and electoral slogans. however, the political approach of the eight successive governments has not significantly influenced their health policymaking. these policies have been more short-term, situational, and responsive to societal conditions. none of the examined governments demonstrated a sufficient equilibrium across the policy domains identified in this study. conclusion: while these governments may have operated following their declared slogans and policies, the formulation of health policies consistently prioritized short-term exigencies. consequently, these policies failed to align cohesively toward achieving long-term objectives within the health system.