شناسایی شاخص‌های موثر در استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تامین دارویی (با استفاده از روش فراترکیب سال‌های 2010-2022)

مقدمه: داروهای تقلبی سالانه جان تعداد زیادی از مردم دنیا را می گیرد. با ورود فناوری بلاکچین در زنجیره تامین دارویی، مشکل اساسی این سیستم که وجود داروهای تقلبی می باشد، حل می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی و شناسایی شاخص‌های موثر در استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تامین دارویی می باشد.روش پژوهش: در این مقاله از روش فراترکیب (meta-synthesis) برای بررسی و شناسایی شاخص های موثر در استفاده از بلاکچین در زنجیره تامین دارویی استفاده شده است. فراترکیب یک روش پژوهش کیفی محسوب می شود. ابزار گردآوری داده‌ها مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی پیشینه پژوهش است. در این راستا، ابتدا تعداد 7770 مقاله اولیه یافت شد که از این تعداد، پس از بررسی عناوین مرتبط، تعداد 102 مقاله باقیماند و بقیه حذف شدند. در مرحله بعد با بررسی چکیده مقالات 6 مقاله حذف و تعداد 96 مقاله باقی ماند. در نهایت با بررسی محتوای مقالات باقیمانده 89 مقاله انتخاب شد. روایی و پایایی بررسی و در پایان داده ها در نرم افزار  excelوارد و میانگین درصد تاثیرشاخص های بلاکچین در زنجیره تامین دارویی از نظر نخبگان محاسبه شد.یافته‌ها: با استفاده از مقالات انتخاب شده و نظر خبرگان، شش شاخص اصلی موثر در زنجیره تامین دارویی به شرح ذیل بدست آمدند. قرارداد هوشمند، ساده سازی معاملات بین المللی، شناسایی، هماهنگی زنجیره تامین، ردیابی و جلوگیری از تقلّب در صنایع دارویی، ذخیره دائمی و ایمن اطلاعات و متعادل سازی فرایند قیمت گذاری و کاهش هزینه ها.نتیجه‌گیری: در حال حاضر این فناوری به خاطر مزایای قابلیت ردیابی دارویی، شفافیت، ذخیره دائمی و امن اطلاعات، حذف واسطه ها، کاهش هزینه و غیرقابل تغییر بودن اطلاعات بهترین گزینه برای استفاده در زنجیره تامین دارویی می باشد.

identify effective indicators in the use of blockchain technology in the drug supply chain (using the meta synthesis method for the years 2010-2022)

introduction: counterfeit drugs kill many people in the world every year. with the introduction of blockchain technology in the drug supply chain, the basic problem of this system, which is the existence of counterfeit drugs, will be solved. the purpose of this study is to investigate and identify the effective indicators in the use of blockchain technology in the drug supply chain.methods: in this paper, the meta synthesis method has been used to investigate and identify the effective indicators in the use of blockchain in the drug supply chain. meta synthesis is a qualitative research method. the data collection tool is library studies and research background research. in this regard, first 7770 original articles were found, of which, after reviewing the relevant titles, 102 articles remained and the rest were deleted. in the next step, by reviewing the abstracts of articles, 6 articles were deleted and 96 articles remained. finally, 89 articles were selected by reviewing the content of the remaining articles. validity and reliability were checked and finally, the data were entered in excel software and the average percentage of blockchain indexes in the drug supply chain was calculated by the elites.results: using selected articles and experts’ opinions, the following six main effective indicators were obtained. smart contract, simplification of international transactions, identification, supply chain coordination, tracking and prevention of fraud in the pharmaceutical industry, permanent and secure storage of information, and balancing the pricing process and reducing costs.conclusion: at present, this technology is the best option for use in the drug supply chain due to the benefits of drug traceability, transparency, permanent and secure storage of information, elimination of intermediaries, cost reduction and unchangeable information.